Voor mij is The Deer Hunter de film waarin drie vrienden tijdens de Vietnamoorlog een revolver tegen hun kop houden. De Vietcong (hier geportretteerd als de ultieme vijand) heeft het drietal gevangengenomen en dwingt de mannen tot een potje Russisch roulette. Robert de Niro, Christopher Walken en John Savage moeten net zolang de trekker overhalen tot het een keer raak is. Als er niet snel genoeg wordt “gespeeld” delen de tot op de tanden bewapende bewakers klappen uit. Geen filmklappen. De acteurs worden echt geslagen. De plek wemelt van de ratten. Het drietal is uitgeput.
De Niro houdt het hoofd koel en bedenkt uit alle macht een ontsnappingsplan. Walken trekt zich meer en meer terug van de waanzin. Savage worstelt met een uitgerekte paniekaanval.
Michael Ciminos obsessie met authenticiteit en rauw realisme maken dit stukje drama scherp en pijnlijk. Je voelt de vernedering, de psychologische en fysieke pijn. Als de drie kerels eindelijk terugvechten is dit niet minder dan een emotionele catharsis.
Met zo min mogelijk dialoog vertelt Cimino een duidelijk verhaal waarbij hij de acteurs tot het uiterste dwingt. Ook zonder context is het mogelijk om mee te worden genomen in de horrorsituatie. Drie mannen, één pistool, wanneer wordt de kogel afgevuurd. Een perfecte spanningsboog. Eigenlijk zou dit vreselijke tafereel zich overal af kunnen spelen.
Tegelijkertijd is deze meesterlijke scène exemplarisch voor waarom The Deer Hunter verder zo weinig indruk op mij maakt. Ik weet hoe de acteurs heten. Maar de personages…? En over de personages gesproken, wie was ook alweer getrouwd? Wie ging nog trouwen? Wat is eigenlijk hun kijk op de oorlog, afgezien van plichtmatige vaderlandsliefde?
Daar komt bij dat het Russisch roulette laat aan bod komt. Eerst is er een bruiloft. Dan wordt feestgevierd. Gevolgd door een jacht. En dan pas snijdt Cimino naar Vietnam. The Deer Hunter is een uur bezig voordat de personages überhaupt in het oorlogsland zitten. Had dat niet eerder gekund? Moest het feest echt zo lang duren? Waarom gaan de mannen nog uitgebreid jagen?
The Deer Hunter is bij vlagen spannend en tragisch, maar veel vaker gezichtloos. En onnodig uitgerekt tot ruim drie uur. Dat is overigens relatief kort. Met Heaven’s Gate ging Cimino pas echt los: ruim drie en een half uur. En dat is zónder Russisch roulette.
Je kan mij volgen via Facebook, X, Instagram en Letterboxd.