Toen de klassieke horrorfilmserie Saw met Saw 3D een keurige cirkel had gemaakt dacht ik, nu is het definitief afgelopen. Er volgden nog twee losse vervolgen die niet zozeer op deel negen aansloten maar meer eigen subhoofdstukjes vormden (Jigsaw en Spiral), het leek er verder op dat de beruchte John Kramer voorgoed onder de grond was gestopt. Het was ook wel goed zo. Na de eerste twee delen gleden de vervolgen meer en meer naar het gebied van puur ranzige martelporno, met hier en daar nog een minieme glimp van Johns gestoorde filosofie.
Met deel negen was de bloedkoek gewoon op. De originele bedenkers, James Wan en Leigh Whannell, waren sowieso al jaren bezig met andere projecten. Met andere woorden, mijn verwachtingen waren niet zo hoog toen Saw X aangekondigd was.
Ik zag het vooral als weer even lekker griezelen. Wat voor martelapparaten had John ditmaal in elkaar geknutseld. En er zit ook een stukje nostalgie in. “I wanna play a game”, uitgesproken door die raspende gruisstem, zorgt nog steeds voor kippevel. Een reanimatie van de serie zag ik echter niet gebeuren. Dat leek ook niet de bedoeling, want Saw X speelt zich af tussen deel één en twee. Wat is dit deel dan van plan?
John is op zoek naar een behandeling tegen zijn hersentumor. Hij ontdekt de wonderkuur van dokter Cecilia Pederson en reist naar Mexico voor de revolutionaire operatie. Helaas is het een geval van gecalculeerde oplichting. Kokend van woede zet John een nieuw sadistisch spel klaar en moeten Cecilia en haar handlangers vechten voor hun leven.
Tot mijn verrassing heeft Saw X een andere route uitgestippeld. John is nu niet puur de sadistische Jigsaw die achter de schermen aan de knoppen draait. Als kankerpatiënt speelt hij zelf de hoofdrol en krijgen wij hem ook te zien als fragiele man die langer wil blijven leven. Niet dat er sprake is van heel veel diepgang – sowieso is “diepgang” in het met bloed doordrenkte universum van Saw een erg relatief begrip – het geeft de film wel een ander gevoel.
Na die meer dramatische opbouw slaat Saw X de vertrouwde weg van de martelhorror in. Veel gegil en gedoe terwijl John stoïcijns staat toe te kijken. Toch is er ook nu een significant verschil ten opzichte van de voorgaande delen. Voor heel even raakt John de regie kwijt. Dat gebeurt niet zo vaak. Hoe gaat dat in godsnaam aflopen? Krijgen we nog de verrassende twist?
Met Saw X wijkt de serie enigszins van zijn formule af. Dat werkt goed. Ik denk ook dat het bij deze ene herrijzenis moet blijven. Ik ben groot fan van de filmreeks, hierna is het toch echt wel klaar.