Wat is het verband tussen een varken en een duivels-uitdrijving? Ik heb werkelijk geen idee. Volgens duivels-uitdrijver Gabriel Amorth is zo’n beest nodig bij het ritueel en hij blijkt er ook inderdaad een goede reden voor te hebben. Maar toch. Een varken? De aanwezigheid van het arme dier werkt niet bepaald spanningsverhogend. En waarom precies een varken? Waarom geen haan of andere boerderijbewoner? Het maakt van de uitdrijving een mal schouwspel met een sterk ontnuchterend effect. Wat denk je? Dat is ook exact de bedoeling.

Achtennegentig procent van de duivels-uitdrijvingen zijn inderdaad puur theater. De meeste “slachtoffers” zijn helemaal niet bezeten van enge occulte wezens, maar leiden aan een psychologische aandoening. Het “ritueel” is niets meer dan een hoop gedoe. Gabriel creëert de illusie dat de demon zich terugtrekt, daarna kan het “slachtoffer” alsnog de juiste hulp krijgen.

Dat vind ik nou een verfrissende kijk op het genre. Sinds The Exorcist is dit soort horror zo vaak herkauwd dat er een smakeloze drab is overgebleven die steeds weer op wordt gewarmd. The Pope’s Exorcist zou het fenomeen van duivels-uitdrijvingen van een andere kant kunnen belichten. Want wat zorgt er dan voor dat iemand overtuigd is van enge duivelswezens in zijn lichaam? Spelen er schuldgevoelens? Is iemand van zijn geloof gevallen? Gaat het om een vorm van zelfkastijding?

En hoe zit het met Gabriel? Wat als de nuchtere man een echte authentieke demon tegenkomt? Is zijn varken dan nog steeds voldoende, of moet er grover geschut in worden gezet? Ik kan mij voorstellen dat dit een mentale dreun veroorzaakt. Hij zal in dat geval echt aan de bak moeten. Zonder theater.

Er zit dus ontzettend veel potentie in The Pope’s Exorcist. De kans om Het Ultieme Kwaad te beschouwen als een hersenschim. Helaas vindt regisseur Julius Avery het nodig om deze potentie de nek om te draaien. Het warrige verhaal, de vlakke personages en generieke gruwelbeelden hebben een smorend effect. Het bezeten kind werkt door krampachtig overacteren vooral op de lachspieren.

Russel Crowe doet het helemaal niet verkeerd als Gabriel, ik heb ook een beetje het idee dat hij de rol niet serieus neemt. Waarom zou hij ook. Het enige wat hij moet doen is bijdehande grappen maken. Dat is het. Zelfs het varken had meer persoonlijkheid. Alles wat rest van The Pope’s Exorcist is een suffe horrorfilm.