Fantasia 2000 zag ik jaren geleden, toen ik nog op de basisschool zat, in de bioscoop. Het was een IMAX voorstelling. Dat maakt indruk, zeker omdat het de eerste keer was dat ik naar een IMAX voorstelling ging. Uit nostalgische gevoelens besloot ik de film weer eens te kijken. Er is natuurlijk een verschil zo’n film in IMAX te zien of op een iPad. Het beeld is een stuk kleiner, om nog maar te zwijgen over het geluid. En toch, zodra werd geopend met “Symphony No. 5”, en de muziek verbeeld werd met gekleurde driehoekjes die worden aangevallen door donkere driehoekjes, kreeg ik kippenvel.
Hetzelfde gold voor “Pines of Rome”, waarin walvissen blijken te kunnen vliegen, en “Piano Concerto No. 2”, waarin het klassieke verhaal van de tinnen soldaat wordt gebruikt. Tussendoor was er ook plaats voor humor in bijvoorbeeld “Pomp and Circumstance”, waarin het verhaal van de Ark van Noach wordt verteld vanuit Donald Duck. En natuurlijk is er nog “The Sorcerer’s Apprentice”, de klassieker met Mickey Mouse in de hoofdrol.
Fantasia 2000 is in de eerste plaats een magische eenheid van muziek en beeld, net als zijn meesterlijke voorganger. Het zijn experimentele animaties, die de ene keer erg abstract zijn en de ander keer veel concreter. Het grote verschil met jaren geleden is dat nu ook de abstracte filmpjes meer betekenis voor mij kregen. Plotseling is een vliegend driehoekje meer dan alleen een vorm: het krijgt wanhoop mee en angst. Een vliegende walvis lijkt een mooie metafoor te zijn voor het verlangen om je los te maken van wereldse zaken, of voor volwassen worden.
Ik besefte dat Fantasia 2000 meer lagen heeft dan ik dacht. Het laat vooral zien dat ook muziek verhalen kan vertellen. Of dat men op zijn minst de behoefte heeft om muziek te linken aan verhalen en emoties, om er een bepaalde structuur aan te geven, hoe barok en chaotisch een stuk ook kan klinken. Het resultaat is een experiment dat zelfs op een klein scherm nog impact weet te maken. Dan heb je echt een klassieker in elkaar gestoken.
10-4-2017/James Algar e.a./Mickey Mouse en Donald Duck