Als liefhebber van The Lord of the Rings moest ik Tolkien zien. De berichtgevingen rondom deze titel waren allerminst hoopgevend (zo schijnt de familie van de schrijver deze film niet te “erkennen“) en ook de critici reageerden lauw. Wat critici van een film vinden doet mij eigenlijk niet zoveel meer (een instelling die ik iedereen kan aanraden), dus besloot ik gewoon naar Cinecenter te gaan. Tegen mijn gewoonte in arriveerde ik aan de late kant, wat als voordeel opleverde dat ik al snel de zaal in kon. Tolkien begint met de traumatische jeugd van John Ronald Reuel Tolkien. Op jonge leeftijd verliest hij zijn ouders en moet hij samen met zijn broertje als weeskind door het leven.
Hij ontmoet algauw drie jongens met wie hij zeer hecht zou worden: Robert Gilson, Christopher Wiseman en Geoffrey Smith. De vier jongens besluiten hun eigen club te starten. Een bondgenootschap genaamd TCBS (Tea Club and Bavorrian Society), waarin ze elkaars proza-, dicht- en schilderwerk bespreken. Intussen wordt John helemaal verliefd op Edith Bratt. Alles verandert bij het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog.
Tolkien kijk ik niet alleen om te weten wie de schrijver was. Ik ben nieuwsgieriger naar de totstandkoming van zijn legendarische epos. De biopic stelt daarin niet teleur. Johns moeder bleek gek te zijn op duistere sprookjes. John is geobsedeerd door talen en verzint complete vocabulaires waarmee hij verhalen op papier zet. Das Rheingold van Wagner wordt benoemd. En we krijgen beelden te zien van in zwart geklede ruiters.
Helemaal op het eind zet hij die ene regel op papier waarmee het epos begint.
De scènes waarin zijn muren volhangen met tekeningen en notities zijn veelzeggend: hier wordt de basis van de moderne fantasyliteratuur gelegd. Helemaal op het eind zet hij die ene regel op papier waarmee het epos begint. En we horen hem het magische woord uitspreken. Met zijn levensgeschiedenis in het achterhoofd, krijgt zijn levenswerk een andere lading. Je proeft hoe zijn leven impact heeft gehad op het verhaal.
Tot in hoeverre Tolkien waarheidsgetrouw is kan ik niet zeggen. De makers zullen ongetwijfeld hun creatieve vrijheden hebben veroorloofd. Dit neemt niet weg dat het een erg mooie film is, waarin thema’s als vriendschap, liefde en kunst worden behandeld. Voor de fans is deze film absoluut de moeite waard om te zien. Iedereen die nog nooit de trilogie heeft gezien, is Tolkien zelfs wel aardig om mee te beginnen. Al is het maar om te begrijpen dat The Lord of the Rings meer is dan alleen een groots sprookje.