Er is een simpele reden waarom ik The Machinist waardeer: het is een ijzersterk verhaal. Trevor Reznik is werkzaam in een fabriek en worstelt met een extreem geval van slapeloosheid. Het is een jaar sinds hij voor het laatst goede nachtrust heeft gehad, zo vertelt hij aan prostituee Stevie. Hij is in die tijd sterk vermagerd en is net een wandelend skelet. Zijn wankele geestesgesteldheid raakt nog meer uit balans als hij de vreemde Ivan ontmoet. Trevor raakt verstrikt in paranoia en vervreemdt zich steeds meer van zijn omgeving.
The Machinist is een donkere, benauwende puzzel waarin een slim spel met feit en fictie wordt gespeeld. Als je al zo lang niet meer slaapt, wie kan je dan nog vertrouwen? Het is helemaal gecompliceerd omdat het publiek alles vanuit de vermoeide ogen van Trevor ziet. Op die manier weet Brad Anderson zijn de kijker optimaal mee te nemen in Trevors nachtmerrie.
Wat het verhaal zo indrukwekkend maakt zijn de surrealistische details. Trevor wordt steeds de linkerkant op gestuurd. Ivans hand is mismaakt en zijn twee resterende vingers doen denken aan duivelshoorntjes. De klok blijft hangen op een bepaalde tijd. Iemand breekt in in Trevors woning om raadselachtige post its achter te laten. En een ritje in een spookhuis op de kermis ontaardt in een bizarre psychotrip. Deze dingen blijven hangen en laten zich pas achteraf doorgronden. Ook na meermaals kijken krijgen deze details meer en meer betekenis. De eer gaat wat dat betreft naar scenarist Scott Kosar, die een script heeft neergepend met meer diepgang dan de gemiddelde thrillers die tegenwoordig uitkomen.
Natuurlijk is hoofdrolspeler Christian Bale ook de attractie van deze psychologische thriller. Hij viel ongezond veel af en dwong zichzelf zo min mogelijk te slapen. Ondanks zijn fragiele verschijning is nog steeds zijn temperament te voelen. Met het grootste gemak torst hij een verhaal over schuld en boete en weet hij het groezelige verhaal een emotionele kern mee te geven. Wanneer in het slot wordt geopenbaard wat de oorzaak is van zijn inzinking overheerst eerst woede. Maar de schuld is zo duidelijk op zijn gezicht te zien, dat je ook medelijden met hem krijgt. Bovendien is het publiek er getuige van geweest wat voor impact de daad op zijn geweten heeft gehad.
The Machinist doet qua sfeer denken aan Session 9, dankzij de cast en het script is deze mindfuck een flink niveau hoger. Een hoogtepunt in de carrières van Anderson en Bale.
Brad Anderson/Christian Bale en Jennifer Jason Leigh