Ik zag The Matrix toen ik net op de middelbare school zat en was diep onder de indruk van de actiescènes en de duistere wereld die de filmmaaksters hadden gecreëerd. Neo, een hacker, komt achter het bestaan van de Matrix, een door machines gegenereerd programma. Het onderbewustzijn van het menselijke individu is aangesloten op de Matrix. De wereld om ons heen, met andere woorden, is niks meer dan een computersimulatie. Neo blijkt dan ook nog eens “The One” te zijn, de Messias die de rest van de mensheid moet bevrijden. En hij vindt zijn grote liefde in Trinity, ook een hacker. Destijds heb ik alleen deel 1 en 2 gezien, het leek mij nu wel eens tijd om voor de complete trilogie te gaan. Te beginnen met het eerste deel.

De Wachowskis laten de Matrix zien als een kunstmatige woonplaats voor miljoenen mensen. Iedereen die is bevrijd is zich bewust van die kunstmatigheid en kan dan ook leuke trucjes uitvoeren. Neem het begin. Trinity komt tegenover een politiemacht te staan. Ze springt in de lucht, het beeld bevriest, de camera draait een rondje. Om te benadrukken dat de tijd echt even stilstaat klinkt het geluid van een terugspoelende band wanneer Trinity een krachtige schop uitdeelt.

Neo kan nog een stapje verder en is in staat kogels te ontwijken en met de duivelse Smith op de vuist te gaan. Voor mij is nog altijd het hoogtepunt als Neo een helikopter van een crash wil behoeden. Het voertuig komt met een dreun tegen een flatgebouw terecht en de ramen golven door de schok, om dan traag tot een glasexplosie te komen. Nu nog slagen de Wachowskis erin een hoog adrenalineniveau op te roepen.

The Matrix heeft met zijn effecten een revolutie binnen het genre ontketend en de Wachowskis zette met deze film een nieuwe standaard neer. Denk aan de vele vertraagde actiescènes waarin we zoveel mogelijk details meekrijgen van  vechtmanoeuvres. En uiteraard de games waarin je gebruik kan maken van “bullettime”.

Het is alleen erg jammer dat de Wachowskis van hun apocalyptische verhaal een filosofisch doolhof maken en de weg kwijt lijken te raken. Ze weten nog net de uitgang te vinden, al is het maar door zich op het liefdesverhaal tussen Neo en Trinity te concentreren. In de twee vervolgen is dit minder goed gelukt en verslikken de Wachowskis zich in hun ambities. Wel met flair, maar het zijn geen films die je nog moet kijken om het verhaal.

WIST JE DAT

Valt het op dat er zoveel uitleggerige dialogen in de film zitten? Dat wilde de studio omdat anders niemand het script zou begrijpen.

Will Smith was benaderd om de rol van Neo te spelen. Hij sloeg het aanbod af voor een andere blockbuster: Wild Wild West.

Lana Wachowski en Lilly Wachowski/Keanu Reeves en Carrie-Anne Moss