Het verhaal van The Night of the Iguana, voortgedreven door vier personages, heeft de neiging om uit te waaieren. Welke richting gaat het op? Deze adaptatie van Tennessee Williams’ toneelstuk komt op mij wat stuurloos over en dat is niet wat ik prefereer. Toch blijf ik kijken, wachtend op het doel wat regisseur John Huston voor ogen heeft. Waar komt die magnetische uitwerking toch vandaan? En dan realiseer ik me dat de film een hogedrukpan is waarin met name Lawrence Shannon (Richard Burton) tot het uiterste wordt gedreven. Niet alleen het door Burton gespeelde personage trouwens.
Ook Ava Gardner, Deborah Kerr en Sue Lyon maken hun opwachting en maken zodoende het acteursfeest compleet. Lawrence is een aan lager wal geraakte dominee die zijn geld verdient als gids. In de groep die hij nu begeleidt zit ook de flirterige Charlotte Goodall (Lyon). De tiener probeert hem tevergeefs aan de haak te slaan, Lawrence moet, tot haar ongenoegen, niets van de avances hebben.
Helaas interpreteert Charlottes oppas Judith Fellowes (Grayson Hall) de situatie net wat anders en beschuldigt zij Lawrence van onzedelijk gedrag. In de ultieme poging zijn baan te behouden “ontvoert” Lawrence de groep naar een afgelegen hotel, in de hoop de situatie te kalmeren. Maxine Faulk (Gardner) is de baas van het hotel en een oude vlam van Lawrence. Daarna komt ook nog Hannah Jelkes (Kerr) aanzetten. Zij zal, als ware zij een exorcist, helpen om Lawrences demonen uit te drijven.
In deze rol combineert Burton de megalomanie van Lawrence Olivier en de rebellie van Brando. Eigenlijk is Burton een uitstekende vereniging van die twee grootheden. Hij is echt een doorgedraaide opstandeling die zich op gracieuze wijze tegen alles en iedereen verzet. Burton zet de rol van imploderende Lawrence zeer overtuigend neer, met spel wat zowel drama als komedie en ontroering oproept. Hoe donker hij het ook maakt, er blijft iets van humor doorheen schijnen.
Maar de drie dames zijn er ook nog. Lyon, die eerder de rol van vroegrijp meisje speelde in Lolita, dartelt vanaf het begin om Burton heen. Gardner is, met haar uitbundige lach en opgeruimde houding, de eerste straal zonlicht tegenover Burtons magnifieke cynisme. Hannah is subtieler en wordt algauw naar de achtergrond gedrukt door haar tegenspelers. Gardner en Lyon zijn extravagante actrices die ruimte opeisen, Hannah lijkt meer ingehouden. Of misschien komt dat door haar late entree.
In het allerlaatste beeld wordt de bedoeling van de hogedrukpan duidelijk. Ik moet dan toegeven dat The Night of the Iguana respect verdient. Mijn credo is dat een film vanaf de eerste tel de aandacht moet grijpen, soms is er toch meer tijd nodig. Ook als het verhaal uitwaaiert.
Regie: John Huston. Met: Richard Burton en Ava Gardner