Pig, in mijn ogen de verrassingsfilm van het jaar, gaat over truffelboer Rob. Hij woont diep in de bossen en trekt er elke dag met zijn truffelvarken op uit om truffels te vinden. De vondst verkoopt hij via Amir (Alex Wolff – Hereditary), de zoon van steenrijke restauranteigenaar Darius (Adam Arkin – Sons of Anarchy). Het varken loopt vrij rond in Robs huis en valt ’s nachts vredig naast zijn bed in slaap. Als het varken op kwade dag bruut wordt gejat, doet Rob er alles aan om haar terug te krijgen.

De rol van Rob wordt gespeeld door Nicholas Cage, de acteur die ik altijd associeer met een natuurfenomeen dat nietsontziend over de filmset raast. Zie zijn rollen in bijvoorbeeld The Vampire’s Kiss of Wild at Heart. Maar hij kan, als hij wil, zijn manie op een andere manier gebruiken, en laat die karakteristieke energie dan veel langzamer stromen. Dat is het soort rol dat hij hier vertolkt. Cage weet precies wat hij hier moet doen: zichzelf zijn. De film, die gaat over loslaten en het accepteren van pijn, is in zijn toon net zo excentriek als het spel van de illustere acteur. Daar zijn geen extra maniertjes voor nodig.

Cage vertelde in een interview nog dat hij tijdens de pre-productie dagenlang met het varken optrok, om zo een hechte band met dit dier te vormen. Volgens hem kon het beest zelfs emoties uitdrukken – mits het als beloning wat voer kreeg. Daar kan je om lachen, het is vrij essentieel dat het varken een beetje meewerkte. Immers, de relatie tussen Rob en zijn knorrende metgezel vormt het hart van de film.

Regisseur Michael Sarnoski, die hier debuteert als filmregisseur, voorziet de al bijzondere reis van opmerkelijke obstakels. Als Robs auto in het begin de geest geeft, haalt hij zijn schouders op en gaat maar per voet verder. Het verkeer dat hem toeterend passeert, negeert hij. Ik heb ook nog nooit gehoord van ondergrondse vechtpartijen in de restaurantwereld. Rob wel. Als hij in elkaar moet worden geslagen om eindelijk te weten waar zijn varken is gebleven, dan laat hij zich verdorie ook in elkaar slaan.

Het einde van Pig is zowel onbevredigend als kloppend, toch heeft Sarnoski mij ruim anderhalf uur lang meegenomen op de bijzondere toch van een bijzonder personage.

Door die merkwaardige scènes raken de genregrenzen van Pig vervaagd. Is het bedoeld als zwarte komedie? Drama? Ik proef ook wat horror. Het kan noch Sarnoski, noch Cage wat schelen met welk genre ze werken. Het enige wat telt is het afpellen van Robs personage. Hij is jaren geleden getrouwd geweest en was een top-chef in een van Darius’ restaurants. Toen Robs vrouw overleed trok hij zich terug in de bossen, om zich daar over te geven aan de eeuwige truffelzoektocht. De diefstal van zijn geliefde varken dwingt hem zijn hol te verlaten, om voor het eerst in tien jaar zijn depressieve verleden te omarmen.

Dat afpellen geldt trouwens ook voor Amir. Hij komt eerst over als verwende rijkeluiszoontje, achter het goed verzorgde uiterlijk gaan nogal wat trauma’s schuil. Zijn moeder ligt aan de beademing in een tehuis, de band met zijn vader is gebaseerd op tough love, de overtuiging dat kinderen gehard moeten worden voor de evenzo harde wereld. Rob en Amir zijn tegenpolen die elkaar toch goed aanvullen. De een wil zich bewijzen tegenover zijn vader, de ander wil gewoon met rust worden gelaten.

Het hoogtepunt van Pig is een dialoog tussen Rob en een kok die ooit met hem gewerkt heeft. De kok vertelt breed grijnzend hoe hij Rob adoreerde, maar die grijns is pijnlijk geforceerd. Alsof de kok hypernerveus wordt van Robs aanwezigheid en zijn zenuwen zo wil maskeren. Cage laat die krachtige energie van hem heel langzaam stromen, om zo de spanning verder op te voeren. De grijns van de kok wordt steeds kleiner, uiteindelijk biecht hij in tranen op dat hij hier helemaal niet op zijn plek is. O, en hij weet ook wie Robs geliefde varken heeft gestolen. Net als Amir zat ik met open mond toe te kijken hoe deze bizarre scène zich richting een onverwacht slot ontwikkelde.

Het einde van Pig is zowel onbevredigend als kloppend, toch heeft Sarnoski mij ruim anderhalf uur lang meegenomen op de bijzondere tocht van een bijzonder personage. Het is geen film die zich classificeert voor het fantastische genre, daarvoor is het te realistisch. Wel komt het door zijn eigenzinnige aanpak in aanmerking voor een cultstatus.

Regie: Michael Sarnoski. Met: Nicolas Cage en Alex Wolff

Deze bespreking stond eerder op Fantasize.nl