Toen ik Calvaire jaren geleden zag was ik niet echt onder de indruk. Ik herinner mij vooral een “aardige thriller” over charmezanger Marc Stevens (Laurent Lucas), die vast komt te zitten in een afgelegen Frans dorpje en wordt gegijzeld. Calvaire zou zijn vergeleken met klassiekers als The Texas Chainsaw Massacre, ik vond dat overdreven. Ik besloot hem van het weekend toch weer op te zetten. Gewoon een lekkere thriller voor tussendoor. Eens zien wat ik er nu van zou vinden. Net zoals ik mij herinner strand Marc in de herberg van de zonderlinge snuiter Bartel (Jackie Berroyer).
Bartels vrouw heeft hem jaren geleden verlaten. Hij is daar nooit echt overheen gekomen en beschouwt Marc als klankbord. Marc kan het beste gewoon hier blijven, aldus Bartel. Door de afwezigheid van andere gasten en de gedachte dat rond de herberg slechts bos is, schept debuterend regisseur Fabrice du Welz een claustrofobische sfeer. Bartels opdringerige gedrag werkt verschrikkelijk op de zenuwen. Wat kan Marc anders doen dan zijn lot in de handen van de herbergier leggen? Dat pakt gruwelijk verkeerd uit.
Bartel krijgt een inzinking, vernield Marcs busje, scheert de arme zanger halfkaal en trekt hem de kleren van zijn vrouw aan. Zo. Nu zijn de tortelduifjes weer herenigd. Ja, hij denkt inderdaad dat de gladde crooner zijn weggelopen vrouw is. De dorpelingen krijgen lucht van Marcs aanwezigheid, de herbergier wil “haar” voor zichzelf houden. Daar wil niemand wat van weten. Geen denken aan dat er niet gedeeld gaat worden. Als “zij” de hoer wil uithangen, zal “zij” als hoer behandeld worden. De dorpelingen blijken trouwens ook excentriekelingen te zijn. Zo worden seksuele handelingen met een varken geïmpliceerd (dat gekrijs, Jezus…) en zoekt een jongen tevergeefs naar zijn hond. Al maanden.
Calvaire is echt niet slechts de “aardige thriller” zoals ik hem heb onthouden.
du Welz concentreert zich op het uitwerken van Calvaire’s sfeerbeeld en de onderliggende pscyhologie. Ik blijf Bartels psychose vergezocht vinden, dat maakt het niet minder eng. Met bijvoorbeeld de kroegscène, waarin de gasten een merkwaardige dans op dissonante pianomuziek uitvoeren, verhoogt du Welz het “waar zit ik in godsnaam naar te kijken?”-gehalte. En waar zijn eigenlijk de vrouwen? Wanneer een groepje bruusk bij Bartel binnendringt en Marc eens grondig onder handen nemen, stuwt du Welz de gekte naar het hoogtepunt. Of dieptepunt. Het is natuurlijk hoe je het bekijkt.
Calvaire is echt niet slechts de “aardige thriller” zoals ik hem heb onthouden. Ik begrijp werkelijk niet waarom hij de eerste keer niet zoveel indruk maakte. Ik ben godbetert zelfs hele scènes vergeten. Misschien omdat ik het gevoel had (en heb) dat er onaangeraakt materiaal ligt en Bartels gekte beter uitgewerkt had kunnen worden. Ondanks die gebreken is Calvaire een pittige brok psychologische horror over idioten in de wildernis. Al vind ik The Texas Chainsaw Massacre echt van een ander niveau.
Regie: Fabrice du Welz. Met: Laurent Lucas en Jackie Berroyer