Dat regisseur Paul Thomas Anderson een videoclip kan maken bewees hij al met het ontroerende Daydreaming, één van de singles van Radioheads meesterlijke A Moon Shaped Pool. Voor het nieuwste soloproject van Thom Yorke, ANIMA, besloot Anderson het anders aan te pakken. Het resultaat is ditmaal abstracter en ietwat hoogdrempeliger, maar evengoed zeer geslaagd. Al moet ik toegeven dat ik mij op glibberig gebied bevind: hoe recenseer ik een videoclip? Het is een film van nog geen kwartier. Er zit geen plotlijn in. Geen personages. Wél is er een berg emoties in verwerkt. Een ambiance die tegen de psychedelische aanschuurt.

En uiteraard is er een fantastische soundtrack. Tenminste, als je houdt van Yorkes neurotische elektronische geluiden. Met zijn voorgaande album (Tomorow’s Modern Boxes) klonk Yorke nog ietwat dun en ijzig, ANIMA neigt naar een meer popgeluid. Ik moest zelf sterk denken aan Syro van Aphex Twin. ANIMA zal niet het meest optimistische album van het jaar worden, voor Yorkes doen is het erg opgewekt. Anderson vertaalt de sound naar beelden die beginnen als een dwaaldroom.

Yorke zit samen met andere passagiers half slapend in de trein, als Not the News van start gaat. Op het stuiterende ritme wordt een choreografie uitgevoerd, intussen gaat Yorkes aandacht uit naar een koffertje. Wat erin zit? Geen idee. Anderson moet iets hebben om zijn hoofdrolspeler in beweging te krijgen. Wat is nou beter dan een mysterieus koffertje? Al snel komt Yorke op een wit plateau terecht, waar zwaartekracht even anders werkt dan de realiteit. Dit is vooral het moment van wanhoop, onrust, naar iets zoeken.

Het is niet bedoeld als commerciële videoclip, want Anderson verduidelijkt weinig van Yorkes bovenzinnelijke muziek.

De sfeer verandert met Traffic. Anderson geeft Yorke een tegenspeelster, Dajana Roncione. En haar aanwezigheid brengt iets teweeg bij de zanger. Hij glimlacht. Laat zich door haar meevoeren. De dromerige sfeer houdt stand, alleen maakt het dwalen plaats voor rust. Alsof Yorke eindelijk dat heeft gevonden waar hij naar zocht. Liefde? Een rustpunt in zijn leven? Roncione is in het echte leven zijn geliefde, dus dat zou kunnen. Maar we krijgen geen sluitend antwoorden, we mogen ernaar raden.

Met Dawn Chorus wordt het slot ingezet, en Anderson brengt ons geleidelijk naar de realiteit. Mooi hoe het eindigt: een shot van de zanger, terug in de trein, de zon die zijn gezicht beschijnt. Het is niet bedoeld als commerciële videoclip, want Anderson verduidelijkt weinig van Yorkes bovenzinnelijke muziek. Dit is nou een muziekvideo waarin het draait om de artisticiteit.