Diep in de wouden van Zuid-Amerika probeert Gabriel, een priester, een missie te bouwen om zo de indianen te hervormen tot Christelijken. In dit woud is ook Rodrigo Mendoza bezig als slavenhandelaar die de inheemse bevolking op beestachtige wijze behandeld. Als hij thuis zijn eigen broer in een duel doodt krijgt hij wroeging. Gabriel doet hem een voorstel: kom naar ons toe en je krijgt verlossing. Helaas vinden er politieke hervormingen plaats waardoor de hele missie in gevaar dreigt te komen. De priesters doen hun best de indianen te beschermen, het eindigt in een slachtpartij. The Mission is het type film waarin niet het verhaal maar de personages het belangrijkst zijn.
Welke ontwikkelingen ze doormaken en de thema’s die ze symboliseren. Rodrigo staat voor de wederopstanding. Als hij zijn broer heeft gedood stort hij in. In de gevangenis kwijnt hij weg tot Gabriel hem opzoekt. Hij gaat mee de jungle in, maar dan wel met een enorme rots die hij met zich meesleept. Ook als de priesters van mening zijn dat hij genoeg boetedoening heeft gedaan, weigert Rodrigo de rots los te laten. Pas als hij eindelijk op de bestemming is snijdt een van de indianen het touw los en valt de rots in het water. De schuld is van hem weggerold, nu kan de verlossing echt beginnen.
Gabriel staat voor geloof in zijn puurste vormen. Liefde, mededogen, vergeving. Als de opvliegende Rodrigo tegen de anderende soldaten wil vechten, houdt Gabriel vast aan zijn principes. Geen geweld voor hem. Hij is het die Rodrigo opzoekt in zijn cel en hem de helpende hand biedt. En als de priesters aangeven dat die rots nou toch echt wel los mag worden gemaakt, antwoord hij dat dit niet kan. Als Rodrigo voelt dat hij hiermee moet doorgaan, moeten ze het zo laten.
Roland Joffé brengt deze symbolische reis tot leven met beelden die niet zouden misstaan in een film van Terrence Malick. De scènes staan vol van verwijzingen naar religie en er zit een magisch-realistische ondertoon in. Neem bijvoorbeeld het begin. Een man is vastgebonden aan een kruis en wordt zo de kolkende rivier ingegooid. Joffé volgt dit slachtoffer tot hij in de waterval dondert om er de rest van de film niet meer aan te refereren. Net als bij Malick gebeurt er ontzettend veel in deze minuten en is het aan de kijker de betekenis te interpreteren.
Ik ben niet religieus en met zaken als verlossing en boetedoening hoef je bij mij niet aan te komen. Als dan juist dit de thema’s van een film vormen kan dit stuiten op weerstand. Toch kon ik The Mission erg waarderen. De beelden zijn prachtig en Robert de Niro en Jeremy Irons vormen een sterk duo.
Roland Joffé/Robert de Niro en Jeremy Irons