Charlie Kaufman begon als scenarist van komische tv-series, om in 1999 te debuteren met het nog relatief luchtige Being John Malkovich. Daarna zakte hij met elke film steeds dieper in zijn labyrintische universum. Synecdoche, New York was tot nu toe zijn meest abstracte en hermetische werk. Maar het kan nog raarder. In I’M Thinking of Ending Things, gebaseerd op het boek van Iain Raid, volgt Kaufman de overpeinzingen van het naamloze hoofdpersonage, gespeeld door Jessie Buckley. Zij heeft net een nieuw vriendje, Jake (Jesse Plemons). Gezamenlijk rijden naar zijn ouders toe, die ergens in nergens op een boederij wonen.

Nadat Kaufman het koppel eerst bijna twintig minuten in de auto heeft gefilmd, komen wij eindelijk aan op de boerderij, waar het jonge stel wordt begroet door de labiele ouders (fantastisch vertolkt door Toni Collette en David Thewlis). Jake moet duidelijk op zijn tong bijten om noch zijn moeder, noch zijn vader van stevig weerwoord te voorzien. Het jonge meisje probeert maar mee te gaan in de merkwaardige gebeurtenissen.

Het duurde even voor ik lekker in de film zat. Eerst bijna twintig minuten kijken hoe een koppel in de auto praat en discussieert zal zelfs voor de meest doorgewinterde fans van Kaufman even doorzetten zijn. Maar toch voel je: er is iets. Op de manier waarop de dialogen lopen, laat Kaufman al een licht dissonante klank klinken. Alsof hij heel subtiel een instrument onstemt. De dromerige, vervreemdende sfeer neemt op de boerderij de overhand en stuurt uiteindelijk de film. Tijd wordt iets vloeibaars en er lijken verschillende realiteiten naast elkaar te bestaan.

Hij heeft met dit werk zijn meest radicale film tot nu toe afgeleverd en ik weet zeker dat het de meningen gaat verdelen.

Die associatieve stuwing komt op zijn hoogtepunt als het koppel op Jakes oude middelbare school rondloopt. Het meisje wil alleen maar naar huis, ergens voel je dat dat niet meer gaat gebeuren. Dit lijkt het punt waarop het avontuur alleen maar onvoorspelbaarder wordt. Een soort eindstation. Wat was er eigenlijk echt van I’m Thinking of Ending Things? Was het dan echt allemaal een droom? Van wie dan? Jake? Het meisje? Iemand anders?

In tegenstelling tot Kaufmans andere films volgt er in I’m Thinking of Ending Things geen echte verklaring voor de surrealistische verwikkelingen. Hij heeft met dit werk zijn meest radicale film tot nu toe afgeleverd en ik weet zeker dat het de meningen gaat verdelen. Ik reken mijzelf tot de liefhebbers, al had ik een béétje duiding wel fijn gevonden. Ik ga ook het boek van Reid eens lezen. Ik ben benieuwd of dat net zo’n onnavolgbare gedachtestroom is.