Ik kende Garden State titel slechts van horen zeggen, en wist dat het een bescheiden cultreputatie heeft opgebouwd. Ik wist ook dat deze titel geregisseerd en geschreven is door Zach Braff, bekend van de serie Scrubs. Braff staat niet echt bekend om zijn hits – op Scrubs na dan. Toch, toen ik de DVD van Garden State ergens in een mediawinkel zag liggen, kon ik de verleiding niet weerstaan hem alsnog te kopen. En zie: ik ben aangenaam verrast. Erg aangenaam zelfs. Garden State gaat over de emotioneel gesloten Andrew Largeman, gespeeld door Brach zelf.
Hij werkt bij een Vietnamees restaurant en tracht tevergeefs een acteursbestaan op te bouwen. Zijn ingedommelde leven wordt bruut onderbroken door zijn moeders dood. Hij vliegt terug naar zijn dorp, woont de begrafenis bij, moet de confrontatie aangaan met zijn stugge vader, ziet zijn beste vriend Mark weer, en ontmoet de opgewekte Sam. Langzaam geeft hij zich bloot en komt er een donker geheim aan het licht.
Hoewel er van een plot nauwelijks sprake is, gebruikt Brach de apathie van Andrew als rode draad. In sociale omstandigheden weet hij nauwelijks wat te doen. Als een meisje op zijn schoot kruipt tijdens een stonersfeestje, behoudt hij zijn onderkoelde houding. De begroeting van een enthousiaste hond doet hem dan weer ineenkrimpen. De enige die wél tot hem door weet te dringen, is Sam. De chemie is bij de eerste ontmoeting voelbaar, je wéét gewoon dat dit een romantische gevolg gaat krijgen. Zonder dat het klef of sentimenteel wordt.
Vanaf het eerste moment word ik meegezogen in de wonderbaarlijke wereld van Andrew.
Sowieso krijgen de personages alle ruimte, en hebben de acteurs zichtbaar plezier met hun rollen. Peter Sarsgaard is top als de stuurse Mark, die samenwoont met zijn blowende moeder. Nathalie Portman maakt van Sam een emotionele stuiterbal die direct een klikt heeft met de introverte Andrew. Ze vormen een fijn trio, al sijpelen er ook de nodige spanningen door. Want waarom was Andrew eigenlijk uit zijn geboortedorp vertrokken? En waarom vermijdt hij zijn vader?
Garden State is het soort film waarin plot volstrekt ondergeschikt wordt gesteld aan sfeer, personages en thematiek. Van dat soort titels krijg ik gaandeweg jeuk omdat er naar mijn idee niets belangwekkends gebeurt. Uiteraard zijn er uitzonderingen. En Garden State is daar absoluut één van. Vanaf het eerste moment word ik meegezogen in de wonderbaarlijke wereld van Andrew. Tel er nog de prachtige (doch ietwat hipsterachtige) soundtrack en de eigengereide humor bij op, en je hebt inderdaad een mooie cultklassieker.