Hit the Road is wat ik een “stille hype” noem. Een steengoede film waar nauwelijks over wordt gesproken, maar buitengewoon goed is ontvangen. De roadmovie (ben ik trouwens de enige die aan het gelijktitelige nummer denkt?) is het debuut van Panah Panahi, zoon van (de schijnbaar beroemde) filmregisseur Jafar Panahi. Vier gezinsleden reizen met de auto dwars door de woestijn, op weg naar een onbekende locatie. De oudste zoon houdt zich stil, zijn broertje is een energieke stuiterbal die zijn ouders tot wanhoop drijft. Hij wil erg graag weten waar de reis naartoe gaat.

En wat de rol van zijn broer eigenlijk is. Gaat die sufferd echt trouwen? Wie wil nou met hem trouwen? De kijker weet algauw dat het jongetje voor de gek wordt gehouden. Zijn ouders en broer willen hem een gebroken hart sparen. Wat de reden van de urenlange trip ook is, daar gaat Hit the Road niet echt over. Veel belangrijker is wat tijdens de reis gebeurt. Zo rijdt de familie per abuis een fietser aan, is er een doodzieke hond in het gezelschap, playbackt de moeder een opbeurend liedje en tracht zij in te praten op haar oudste zoon.

Hit the Road kenmerkt zich door een subtiele vorm van humor die tijdens de rit onder de voeten kietelt. Exemplarisch is een dialoog tussen de moeder en vader. Moeder fluistert dat ze gevolgd worden, waarop vader knikt en wacht op toelichting. Na een paar tellen ongemakkelijke stilte vraagt moeder waarom hij haar nog aankijkt. “Oh, je was al klaar? Sorry, had ik niet door…” Dit soort dialogen komt vaker voor. De zaal bleef er stil onder, ikzelf kan er wel om lachen. Het is een lulligheid waar ik erg van hou.

Panahi weet heel kundig de lach samen te kneden met bitter drama. Hit the Road spreekt nooit uit wat de oudste zoon gaat doen, duidelijk is dat het gezinnetje uit elkaar wordt gescheurd. De ouders, die het verdriet lastig kunnen binnenhouden, zweren om het toneelstukje door te zetten voor hun jongste kind. Ik voel hoe de moeder bijna uit elkaar spat van ellende. Ze slikt haar tranen moedig in, ik vraag mij af hoelang dat vol is te houden.

Sprekend is de scène waarin zij haastig nog van alles aan haar oudste zoon wil geven. Het is het moment van loslaten, het lastigste wat een ouder kan doen. Terwijl vader erachteraan hobbelt op zijn kruk (de droge humor is nooit ver weg), rent moeder op en af voor warme kleren en instrueert haar oudste hoe zijn sjaal te dragen. Maar ja, de klok tikt door. De jongen zal ooit de stap moeten zetten om te vertrekken. Zonder het te dramatisch te maken, voelt zijn vertrek hartverscheurend.

Ik ben mij er absoluut van bewust dat de eindbestemming onbelangrijk is, toch had ik nog graag willen weten wat de oudste zoon gaat doen. En waarom alles per se zo moest worden geregeld. Hadden zijn ouders geen geld voor een vliegkaartje? Is hier sprake van illegale bedoelingen? Hit the Road maakt zijn stille beloftes waar, een beetje meer opheldering had ik fijn gevonden. Wat mij betreft is het daarom net geen meesterwerk.

Regie: Panah Panahi. Met: Rayan Sarlak en Amin Simiar