Waarom nu deze obsessie?
22 februari glipte een klein maar schokkend bericht mijn mailbox binnen: grunge-icoon Mark Lanegan was overleden. De obsessie van De Filmjunk is eigenlijk bedoeld voor filmgerelateerde onderwerpen, de dood van deze zanger laat mij niet los. 57 jaar is veel te jong om het aardse leven met het hiernamaals te verruilen.
Waarom Mark Lanegan?
Zijn stem. Die diepe, duistere, elastische stem. Lanegan klonk of hij een handvol scheermesjes had ingeslikt en bezong met gevoel het leven van de zelfkant. Alsof iemand hem uit de goot had geplukt en voor de microfoon had gezet. Het maakte geen donder uit of hij croonde of keihard uithaalde, met die schorre keel drukte hij zijn eigen stempel.
All Misery/Flowers van The Gutter Twins, waarbij zowel Greg Dulli (The Afghan Whigs) als Lanegan de vocalen verzorgden, was mijn eerste kennismaking met de aardedonkere bariton. Sindsdien beschouwde ik hem als een fenomenale zanger. Wat mij betreft stond hij in het rijtje tussen Kurt Cobain, Layne Staley, Chris Cornell en Eddie Vedder.
Hij was ook een excellente liedschrijver, de muzikale gelijkenis van Charles Bukowski. Als je de teksten erbij pakt, lees je het werk van een straatdichter. Zijn liedjes waren een soort van korte verhalen over het leven van een junk. Met de door hem beschreven beelden kon hij zowel ontroeren als ontregelen. Zet Methamphetamine Blues en One Hundred Days maar eens tegenover elkaar.
Ik heb het geluk gehad om Lanegan live mee te maken. Hij had geen theatrale podiumaanwezigheid, maar hij stónd er, verdomme. Die gebarsten, schorre, hese stem die alle kanten op kon buigen, dat was genoeg. Achteraf heb ik hem nog ontmoet. Voor zover je van “ontmoeten” kan spreken. Na het concert, dat ik samen met een goeie vriendin had bezocht, zat hij achter een tafel handtekeningen uit te delen. Ik dacht nog, hoe geduldig ben je om voor al die fans te blijven zitten, om ze allemaal een handtekening te geven en met ze op de foto te gaan.
Toen ik aan de beurt was, vroeg ik of hij eerst een album voor mij wilde signeren. Ik noemde mijn naam en voor ik hem kon spellen had hij hem zonder spelfouten opgeschreven. Daarna wilde ik nog een plaat voor mijn vader laten tekenen. “This for my father” zei ik. “His name is Martin.” Lanegan krabbelde de naam op de hoes en bromde “like this?” Voor het eerst werd mijn naam in één keer goed neergepend, maar moest iets eenvoudigs als ‘Martin’ worden nagevraagd.
Nooit meer Lanegan. Geen nieuwe albums en live-optredens. Ik kan het nog steeds niet bevatten. Ik zet nog maar een keer My Shadow Life op. “I love you” fluistert Lanegan in dit nummer. Geen enkele andere zanger kan die drie woorden zo broos zingen.