Ik stel mij zo voor dat Frank Henenlotter ooit naar Se7en zat te kijken. Toen Brad Pitt de iconische regel “what’s in the box?” uitsprak dacht hij vervolgens “ik kan daar wel een geinige variant op bedenken”. Hij ging aan de slag en schreef en regisseerde Basket Case, een culthorror over Duane Bradley (Kevin Van Hentenryck) die een rieten mand met zich meesjouwt. Hij betrekt een kamer in een smoezelig motelletje, waar iedereen hem dezelfde vraag stelt: “what’s in the basket?” Nou, hou je vast, want het is zijn siamese tweelingbroer Belial. Om Hans Teeuwen te citeren: “het lijkt wel een gesmolten e.t.!”

Een groene homp vlees en botten dat via telepathie met Duane communiceert. Hun doel? Wraak op iedereen die Belial pijn heeft gedaan. Om te beginnen de arts die Belial van Duane los sneed en het groene monster nadien als een stuk vuil weg te gooien. Reken maar dat de homp zich als een xenomorph aan de arts vastzuigt en hem helemaal uit elkaar scheurt.

Dit is nog maar het begin, want er zijn meer boosdoeners waar Belial graag zijn misvormde klauwen in zet. Zijn wraakmissie stuit op een onverwacht hobbel als Duane verliefd wordt op receptioniste Sharon (Terri Susan Smith). Dat is niet de bedoeling! Duane en Belial horen bij elkaar, als broeders die ooit aan elkaar vastzaten. De kloof die hen uit elkaar duwt maakt Belial woedend.

Basket Case is zo bizar, met zijn monster in een mandje en knullige stop-motion, dat deze titel eigenlijk geen bestaansrecht heeft. Ik bedoel, de acteurs hebben een groene slijmpop als tegenspeler en moeten zijn aanval zo realistisch mogelijk voor de camera uitvoeren. Hoe verzin je het? Dat is waar Basket Case weet te verrassen. Want tegen alle verwachtingen in werkt het ook nog eens.

Onder al het bloed en gegrom voel ik namelijk een verhaal over eenzaamheid. Over een zwaar misvormde mens met emoties, die zich jarenlang aan de zij van zijn broer heeft vastgeklampt. Letterlijk. Hoe moet het zijn als de wereld je uitspuugt? En denk eens in hoe traumatisch het voor Duane moet zijn geweest. Eerst heeft hij zo’n monsterlijk geval als siamese tweelingbroer, daarna wordt de homp vlees chirurgisch van hem los gesneden en komt dat gedrocht terug om hem via telepathie aan te zetten tot een wraakplan.

Zo diepgaand is het ook niet, het drama is nog magerder dan het budget van deze culthorror, maar ik kreeg wel medelijden met Belial. Een beetje zoals ik een zwak ervoer voor de monsterlijke baby in Eraserhead. Beide monsters kunnen niets doen aan hun misvormingen. Hebben zij dan geen recht op een beetje liefde? Of misschien heb ik een zwak voor macabere schepsels.

Henenlotters nachtmerriehorror is iets voor de middernachtcinema, voor films die geen streep daglicht kunnen verdragen. Basket Case maakte eerst ook naam in dat circuit. Jaren later wist hij, dankzij VHS en dvd, ook het brede publiek te bereiken. Er kwamen zelfs nog twee vervolgen. Voor de liefhebber van eigenzinnige en excentrieke horror is Basket Case verplichte kost. En wie weet wordt “what’s in the basket?” ook ooit een iconische regel.

Regie: Frank Henenlotter. Met: Kevin van Hentenryck en Terri Susan Smith