Candyman is gebaseerd op een kort verhaal van Clive Barker, die ook verantwoordelijk was voor de bloederige culthorror Hellraiser. Candyman is een ander soort horror. In plaats van leren pakjes, zwepen en keihard sadomasochisme, concentreert regisseur Bernard Rose (Frankenstein, Paperhouse) zich op het spanningsveld tussen echt en verzinsels.

Hoofdpersoon Helen (Virginia Madsen, Swamp Thing, The Prophecy, Dune) werkt aan een scriptie over kampvuurverhalen, het soort vertellingen die mondeling worden doorgegeven. De opmerkelijkste legende is die van Candyman (Tony Todd, The Man from Earth, The Crow, Night of the Living Dead). Zijn verhaal wordt in de probleemwijk Cabrini-Green in Chicago verteld, maar zijn oorsprong gaat eeuwen geleden terug. Hij was de zoon van een voormalige slaaf en wist zich in de dominant blanke maatschappij op te werken tot bekend kunstenaar. Ingehuurd om de dochter van een rijke blanke handelaar te portretteren, werd hij verliefd op het meisje. Toen haar vader hier achterkwam huurde deze een groep mannen in die Candyman doodmartelden. Zijn hand werd afgehakt en een vleeshaak werd in de open stomp gezet. Daarna werd hij ook ingesmeerd met honing, waarop honderden bijen hem doodstaken. Zijn lichaam werd vervolgens verbrand. Volgens de legende zou hij tevoorschijn komen als je zijn naam vijf keer voor de spiegel uitspreekt en met zijn vleeshaak worden zijn slachtoffers van kruis tot kop opengereten.

Helen is vastbesloten de verhalen nader te onderzoeken. Ondanks haar nuchtere houding wordt zij een tikje nerveus van de legende. Niet zo vreemd, want Cabrini-Green is niet het soort buurt waar je ’s nachts wil rondlopen, laat staan overdag. Bovendien is hier een seriemoordenaar actief die door de buurtbewoners Candyman wordt genoemd. Is het dezelfde Candyman? Of is er toch iets anders aan de hand? Als de politie dankzij Helen de bendeleider oppakt die verantwoordelijk was voor de gruwelijke moorden, gebeurt er nog iets vreemders: in de volgende scène wordt zij plots geconfronteerd met de mythologische Candyman. Bestaat hij nu alleen in Helens fantasie? Wordt zij gek? Is zij misschien zelf de dader? Rose houdt de film lang de waarheid in het midden, wat een aangename, sluimerende spanning oproept.[epq-quote align=”align-left”]Waar Hellraiser zich concentreerde op onderdrukte lustgevoelens en doorgeslagen sadomasochisme, staat bij Candyman de fantasie centraal, hoe kampvuurverhalen ontstaan en wat hun effecten kunnen zijn.[/epq-quote]

Naast de hallucinaire sfeer bevat Candyman ook nog wat bloedige scènes. De slachtingen zelf worden niet vertoond, wel de nasleep. Wat mij echt is bijgebleven is de scène waarin Helen onder het bloed wakker wordt. Naast haar ligt een afgehakte hondenkop. Versuft dwaalt zij door de kamer, overal ligt bloed. Wat er precies is gebeurd mag de kijker zelf invullen.

Ergens over de helft laat Rose ons een schildering zien waarmee gesuggereerd wordt hoe de puzzel in elkaar klikt. Het is een donker romantisch antwoord wat deze horrorfilm dieper in de gotische sferen dompelt. Ik vraag mij af hoeveel ervan echt is en hoeveel zich in Helens eigen verbeelding afspeelt, het plaatst Candyman zelf wel in een heel ander perspectief. Al heeft hij gruwelijke daden uitgehaald, hij blijkt wél heel specifieke motieven te hebben. Niet iedereen zal die motieven accepteren, voor de verknipte romantici onder ons heeft het bijna iets ontroerends.

Waar Hellraiser zich concentreerde op onderdrukte lustgevoelens en doorgeslagen sadomasochisme, staat bij Candyman de fantasie centraal, hoe kampvuurverhalen ontstaan en wat hun effecten kunnen zijn. De film combineert zo realistische gruwel met nachtmerrietinten. Op het eind wordt die fijne droomsfeer vakkundig de nek omgedraaid, maar het blijft wel lekker bij wijze van wraakfantasie.

Deze recensie verscheen eerder op Fantasize ihkv van Fantasize VHS – bespreking.

Bernard Rose/Virginia Madsen en Tony Todd