Geschreven door Merlijn de Reiger Pieterse

Iedereen die Donnie Darko heeft gezien weet dat deze mysterieuze thriller tot diepe discussies over interpetatie van de film kan leiden. Waar mensen, als het over films gaat, het vaak discussiëren over hoe goed of slecht een film was, ligt het vraagstuk bij Donnie Darko wat ingewikkelder. Als de aftiteling verschijnt rijst niet zozeer de vraag of deze film de moeite waard was, maar zijn er eerder knagende vraagstukken als: “Het verhaal lijkt rond te zijn, maar wat moet ik met de overige informatie, de scenes die gevoelsmatig niet belangrijk waren voor het plot? Wat hebben een paralel universum, een vliegtuigmotor en tijdreizen te maken met het redden van de wereld?” En bovenal: “Héb ik het verhaal eigenlijk wel helemaal begrepen?”.

De eerste scène wekt meteen al vragen op. Donnie ligt naast zijn fiets onder een opgaande zon. Wrijvend in zijn ogen, met zijn pyjama nog aan en met een slaperig gezicht fietst hij terug. Donnie was aan het slaapwandelen. Of liever gezegd: slaapfietsen. De kijker volgt Donnie op weg naar huis, en eenmaal aangekomen wordt meteen duidelijk dat hij onderdeel is van een warm gezin. Zijn ouders lopen met elkaar te dollen in de tuin, de liefde spat ervan af. Zijn oudere zus Elizabeth is verbaal zo scherp als een dolk, en zijn tienjarige zusje Samantha is ook zeker niet op haar mondje gevallen.

Naast dit gelukkige gezinsleven heeft Donnie ook een nieuwe vriend: Frank. Wat Frank anders maakt dan alle andere contactpersonen van Donnie, is dat Frank niet een mens van vlees en bloed, maar een soort visioen van een man in een konijnenpak is. Zo nu en dan voeren Frank en Donnie gesprekken. Ze praten niet over het weer of over politiek, nee. Telkens is Franks boodschap dezelfde: “De wereld vergaat binnen enkele dagen. Doe iets.” De rode draad van de film vormt Donnie die in opdracht van zijn denkbeeldige, doch tamelijk beangstigende vriend Frank een manier moet zoeken om de wereld te behoeden voor de dag dat alles vergaat. Het is een race tegen de klok om het onheil, dat wordt voorspeld door een psychotische verschijning van een man in een konijnenpak, af te wenden.

Wat Frank anders maakt dan alle andere contactpersonen van Donnie, is dat Frank niet een mens van vlees en bloed, maar een soort visioen van een man in een konijnenpak is.

Het mysterie rond de verschijning van Frank, of en waarom de wereld zal vergaan, en wat Donnie daar dan eventueel voor moet doen wordt op een bijna plagerige manier overgebracht. Bij elke interactie met Frank wordt er een heel klein beetje informatie en opheldering losgelaten. Als Donnie aan Frank vraagt waar hij vandaan komt, antwoord Frank: “Do you believe in time travel?”. Vrijwel direct volgend op die vraag komt Donnies jongere zusje binnen. Weg is Frank. En daar moet je het dan maar mee doen.

Na het kijken van Donnie Darko bekruipt het gevoel alsof je na twee uur passen, meten en handleidingen lezen eindelijk die doe-het-zelfkast in elkaar hebt gezet. Om er vervolgens achter te komen dat je te veel planken en schroeven over hebt. Mensen die Donnie Darko één keer gezien hebben en claimen alle aspecten van de film volledig te begrijpen, doen in bijna in alle gevallen de complexiteit en kracht van dit verhaal te kort.

Richard Kelly/Jake Gyllenhaal en Jena Malone