Ik volg de serie zo sinds mijn vierde. Niet dat er toen al sprake was van “volgen”, ik kan mij vooral fragmenten herinneren. Mijn moeder keek eerst sporadisch, daarna werd het een avondritueel. Acht uur ’s avonds, Goede Tijden, Slechte Tijden (GTST). Eerst keek ik mee tot de pauze van kwart over acht, toen ik ouder werd mocht ik de afleveringen helemaal meekijken. Ik begreep niet altijd wat er gebeurde, wel weet ik dat ik regelmatig met rode wangetjes zat te kijken. GTST mikt dan op een breed publiek, voor een basisschoolkind is het nog best pittige materie. Wat ik niet begreep uit de dialogen, werd met beelden duidelijk gemaakt. Het mag na al die jaren nog niet aan ongeloofwaardigheid hebben ingeboet, toch is het een stuk beter geworden. Zeker vergeleken met het begin.

De serie was de eerste drie seizoenen gebaseerd op The Restless Years, bedacht door Reg Watson. Producent Joop van den Ende wilde eigenlijk een originele serie, maar besloot het succes van een bestaande serie te vertalen voor de Nederlandse televisie. De kritieken waren destijds niet mals (geheel terecht trouwens als je de eerste seizoenen ziet) en GTST werd met de nodige hoon onthaald. Freddy Thyes, één van de toenmalige invloedhebbers achter de Nederlandse tv-schermen, wilde de serie eigenlijk na een maand van de buis hebben. Het publiek dacht er anders over. GTST groeide dankzij twee miljoen kijkers uit tot een populaire soapserie. Na het derde seizoen werden de lijnen van The Restless Years losgelaten. GTST ging op eigen benen staan en gebruikte het fictieve Meerdijk als achtergrond.

GTST is in mijn ogen eerst een familieserie geweest waarin families tegenover elkaar stonden. Ik weet nog goed de clash tussen Alberts en Sanders. Jef en Robert Alberts runnen een reclamebureau en hebben nogal wat te stellen met Ludo Sanders. Hij is een gehaaide zakenman die vermoedelijk banden heeft met de criminele wereld. Dit zijn de afleveringen waar voor mij de serie “begon”: Ludo als de bad guy van Meerdijk, Jef en Robert die tegen zijn invloed vechten. Later is deze insteek losgelaten en concentreren de makers zich op de individuele personages.

Het leukste is om te zien waar GTST is aangekomen. Vergelijk de cast eens met toen en nu. In 1990 deden Reinout Oerlemans en Babette van Veen nog hun best hun teksten op te lepelen, nu zijn er jonge honden als Guido Spek en Ferry Doedens. Nog steeds geen wereldacteurs, maar ze zijn een stuk minder houterig en hebben een lekker pittige schermaanwezigheid. En wilde de gemiddelde acteur in de jaren negentig nog niet dood worden gevonden op de set, het wordt haast als een eer beschouwd om in deze serie je gezicht te laten zien. Het decor lijkt nog steeds elk moment om te vallen, het is moderner, flitsender en er is zowaar in het buitenland gefilmd. En met thema’s als vluchtelingen en HIV, weten de schrijvers GTST actueel te houden.

GTST heeft ook een patent genomen op de zomercliffhanger. Als de zomermaanden naderen en de gebeurtenissen in Meerdijk in een stroomversnelling komen, wéét je dat er iets groots gaat gebeuren. Gaat er iemand dood? Volgt er een dramatisch ongeluk? En de belangrijkste vraag, wat te doen in de GTSTloze zomermaanden? Recentelijk is daar een antwoord op gekomen. Zo is de spinoff Nieuwe Tijden in het leven geroepen en wordt er alles aan gedaan de kijkers bezig te houden. Een app bijvoorbeeld (die vol mankementen zat, maar goed), of een tijdschrift.

Het is en blijft een soap met vet aangezet acteerwerk, uitleggerige dialogen en lachwekkende verhaallijnen, maar wel eentje die niet meer weg te denken is uit het Nederlandse tv-landschap. Ondanks de hoon en spot heeft men doorgezet. We zijn bijna drie decennia verder. Kun je nagaan.

Reg Watson en Joop van der Ende/Jette van der Meij/27 seizoenen (1990-heden)