Ergens in nergens woont Hatidze Muratova, een door het leven getekende vrouw die geld verdient met het houden van bijen. Die bijen maken honing, waarvan zij de helft neemt, om het op de markt te verkopen. Regisseurs Tamara Kotevska en Ljubomir Stefanov schetsen een ogenschijnlijk eenvoudig leven, in balans met de natuur. Ze tonen beelden van het uitgestrekte land, de bergrichel waar Hatidze haar bijen vangt, en haar piepkleine huisje waar ze met haar zieke moeder woont. De welhaast meditatieve rust wordt ruw onderbroken door de komst van een familie. Een grote familie met een handvol hyperactieve kinderen zet kamp op naast Hatidze.

Ze houden vee (de koeien loeien luid en stormen alle kanten uit) en bijen. In eerste instantie zoekt Hatidze nog toenadering en ontstaat een mooie band tussen haar en het luidruchtige kroost. Helaas botst haar opvatting over het imkerschap met dat van haar nieuwe buren. Want wat kan hen nou dat hele fifty-fifty principe schelen?

Strikt gezien is Honeyland een documentaire. Maar in plaats van een puur observatief portret over een imkerhoudster, ontstaat er zowaar een meer dramatisch verhaal. Het voelt ietwat kunstmatig, alsof de makers het zelf stiekem in scène hebben gezet, het werkt wel. Ineens zijn de bijen meer dan alleen bijen. Ze vormen het symbool van frictie tussen Hatidze en haar boerenbuurman. Hem gaat het puur om geld verdienen. Waarom zou hij slechts de helft van de gemaakt honing pakken? En het gaat dieper. De familie heeft een radio, om zo op de hoogte van het nieuws te blijven. Ze zijn wereldser, trekken van plaats naar plaats om maar te kunnen boeren.[epq-quote align=”align-left”]Honeyland laat perfect de botsing tussen twee levenswijzen zien.[/epq-quote]

Terwijl Hatidze het prima vindt, zo in haar stenen huisje, staat de familie voor de luidruchtige buitenwereld die haar oase verstoort. Het meest treffende beeld is als de buurman een struik in vlammen zet. Hij wil zo vruchtbare grond creëren. Hatidze is woedend, want dit was haar struik. Denkt die vent niet na? Jawel. Over de monden die hij moet voeden. Voor hem is de natuur een bron van eten en drinken. Geen wereld waarmee hij in harmonie zou moeten leven. Hij heeft geen tijd voor zulke filosofische onzin.

Honeyland laat perfect de botsing tussen twee levenswijzen zien. Alhoewel ik de lofuitingen wel een beetje overdreven vind (in de trailer wordt beweerd dat cinefielen al zo lang op deze film gewacht hebben…) is dit op zijn minst één van de meest bijzondere documentaires die nu draait.

Tamara Kotevska & Ljubomir Stefanov