In de essaybundel Cinema Speculation vertelt Quentin Tarantino uitgebreid over de films uit, onder meer, de jaren zeventig. Eén van die films is Bullitt, met in de hoofdrol Steve McQueen. Volgens Tarantino draait in deze politiethriller alles om de sfeer, muziek en locaties. En: McQueen. De meesterminimalist laat zien hoe je met zo min mogelijk handelingen zoveel mogelijk vertelt. McQueen heeft weinig tekst en houdt zich emotioneel op de vlakte, toch zorgt hij voor een magnifieke spelprestatie.
Als Tarantino, misschien wel de grootste film-enthousiast die er rondloopt, zoveel lovende woorden besteed aan een film die gedragen wordt door zulk ingehouden spel, dan wil ik die film gezien hebben. Eigenwijs als ik ben probeer ik evengoed het verhaal te volgen, algauw kom ik erachter dat Tarantino gelijk heeft. Het is zo overduidelijk bedoeld om McQueen een podium te geven, dat navertellen geen enkele zin heeft.
Dan is de vraag, klopt het dat McQueen echt zo goed is? Draagt hij inderdaad het door Tarantino genoemde aura van cool? Zeker weten. De acteur is een koele kikker. Het gewelddadige aspect van zijn politiewerk doet hem niets. Kogels en bloed glijden moeiteloos van hem af. Ogenschijnlijk, zo vermoed ik, want in die ijzig blauwe ogen van hem zie ik zo nu en dan weldegelijk iets van emotie.
Ik vraag mij af of een andere acteur Bullitt had kunnen dragen. Zoals Tarantino geheel terecht opmerkt, McQueen is aanwezig. Voor hem is dat voldoende. Het vereist een soort diep ingebakken zelfvertrouwen en zelfbeheersing om zowel “stil” als interessant te zijn. Iemand als Marlon Brando zou het personage misschien meer reliëf hebben gegeven. Maar of dat ook bij het personage had gepast?
Tarantino benadrukt de coole sfeer, ik kijk ook naar Bullitt als een stijloefening in rauw realisme. Ik moest soms denken aan The French Connection, waarin naturalisme boven groots uitgespeelde emoties werden geplaatst. Net zoals de geharde agent Jimmy Doyle tevergeefs achter de schurk aangaat, zo is de ontknoping van Bullitt bloederig, maar ook merkwaardig anticlimactisch. Tarantino verwijst hierbij wederom naar McQueens minimalisme, ik zie in deze scène het echte leven. Want ook daar volgt geen catharsis of emotionele voldoening. Nee. Iemand is doodgeschoten. En dat is het.
Bullitt is een harde en stijlvolle film die vooral mikt op de onderbuik. Het heeft ook iets jazzy. Alsof de drumbeat net een tel achterloopt. En soms die tel, voor heel eventjes, weet in te halen. Op den duur verliest deze politiethriller wel wat aan spankracht, de loftuiting van Tarantino is zeer terecht.
Ik ben ook te volgen via Letterboxd.