Ervan overtuigd dat EO om 12:30 zou beginnen in Studio/K arriveerde ik 12:07 bij het filmtheater. En ontdekte daar dat de film al was begonnen. Het scheelde maar vijf minuten, ik haat het om te laat te arriveren bij een filmvoorstelling. Helemaal als ik, zoals in dit geval, een zaal binnenstap die zo donker is dat ik niets zie. Op het scherm na dan. Verder verdween alles in een donkere massa. Heel langzaam schuifelde ik naar voren om gelukkig nog een plekje te vinden. Uiteraard kwam er uitgerekend toen een scène die de zaal iets verlichtte.
Maar goed. EO. De nieuwste film van regisseur en acteur Jerzy Skolimowski waarin de wereld wordt bekeken vanuit een wonderlijk perspectief: dat van een ezel. Zes, om precies te zijn. Want één ezel regisseren, dat ging niet. En dus wordt het hoofdpersonage “gespeeld” door zes verschillende soortgenoten. Nadat het circus waar hij “werkt” failliet gaat, begint hij aan een lange zwerftocht die leidt langs verschillende locaties en personages.
Denk aan een manege waar de paarden niet zo heel vriendelijk worden behandeld. Een voetbalwedstrijd waarbij een opstootje tussen supporters uit de hand loopt. En dan is er nog een kerel die dubieuze plannen heeft met paarden en een zwervend rijkeluiskindje (als ik het goed heb begrepen) met Isabelle Huppert als schoonmoeder. Het zijn korte verhaaltjes die van EO één benevelend geheel maken. In dat geheel zitten weer verschillende dimensies verwerkt. Soms is het griezelig, dan weer dramatisch of best grappig.
Ook de kleuren en muziek spelen een belangrijke rol om EO zijn surrealistische lading te geven. Zo verft Skolimowski in één scène alles dieprood en laat hij dreigende muziek spelen. De bedoeling hiervan? Wellicht om zo de onrust van de ezelt te tonen. Nog zo’n scène is waarin Skolimowski de camera minutenlang op een griezelig robotezeltje houdt die “danst” op elektronische muziek (Aphex Twin, iemand?). Wat het precies toevoegt aan de film weet ik niet. Maar de beelden nestelen zich wel diep in het brein.
Het is niet mals wat de schattige, verdwaalde ezel allemaal meemaakt op zijn reis. Ik hoopte de film lang dat het goed met hem af zou lopen. En het zit mij wel een tikkeltje dwars dat ik niet honderd procent die zekerheid heb. Op het eind wordt het publiek nog gerustgesteld met een disclaimer – het welzijn van de dieren was de hoogste prioriteit – ik wil alleen dat deze ezel nog een lang leven voor zich heeft.
EO is een film die zich makkelijker laat voelen dan doorgronden. Het kan heel goed dat Skolimowski gewoon een poëtische film over een ezel wilde maken. Toch heb ik het sterke vermoeden dat er meer achter zit. Dit is een film die ik nog eens vanaf het begin moet kijken. Zonder dat ik eerst in het aardedonker naar een vrije stoel moet zoeken.
Regie: Jerzy Skolimowski. Met: Hola en Tako
