Voor Batman & Robin koos Joel Schumacher ervoor om George Clooney in het zwarte vleermuispak te hijsen. En man, wat is Clooney een verbetering als de fladderende superheld. Misschien is het zijn charisma, warmte of dat hij meer menselijkheid uitstraalt, maar wat vind ik hem een verademing ten opzichte van Val Kilmer. Die was echt niet op zijn plek in het stuiterspeelgoed-universum van Batman Forever. Clooney, met die pretoogjes en soepele baritonstem, past veel beter. Laat ik alleen niet vergeten dat Schumacher nog steeds de hete adem van de producers in zijn nek voelde.

Hij stond onder torenhoge druk om de visuele schreeuwstijl van Batman Forever te continueren. Dat speelgoed, de actiefiguurtjes, moest verkocht worden. En dus pende Schumacher samen met Akiva Goldsman een script neer dat samenhangt van de tenenkrommend flauwe grappen, en raakt het verhaal (voor zover daar nog sprake van is) volledig ondergesneeuwd door de bombarie.

Eigenlijk is Batman & Robin helemaal geen film. Zoals Chris O’Donnell het al zei, dit is speelgoedreclame. Of, zoals ik het zie, een pretparkattractie. Alleen, een reclame om speelgoed te verkopen duurt twee minuten. Drie. Hooguit. Als je een attractie in een pretpark bezoekt, is dat een ervaring van, laten wij zeggen, twintig minuten.

Daarin zit hem het probleem. Want Batman & Robin is geen reclame of pretparkattractie. Het is een film. Van twee uur. En op een gegeven moment denk ik, waar kijk ik eigenlijk naar? Is dit nou serieus een superheldenfilm? Batman en Robin bekvechten, schaatsen over ijs en verwijzen naar andere fenomenen uit de popcultuur. Ik verwacht wel íets van een verhaal. Maar onder de hysterie is slechts leegte te vinden.

Ik ga niet beweren dat ik een groot kenner ben van Batman en ik ben echt wel bereid om veel te vergeven, maar is Batman & Robin nou écht in de geest van de superheld? Sloegen de commerciële bedoelingen niet veel te ver door? In de loop der jaren heeft de film een cultaanhang verworven, persoonlijk vind ik hem vrij onkijkbaar. Het is net een klein kind dat aanhoudend op de grond stampt, jengelend om aandacht.

Clooney zorgt hierbij voor fijn tegenwicht. Als hij in beeld komt lijkt hij zoveel te zeggen als “neem het niet al te serieus, leun achterover en probeer erin mee te komen”. Clooney weet dat Batman & Robin een opgefokte, onsamenhangende zooi is en laat zich er glimlachend doorheen glijden. Dat is toch een compleet andere houding dan dat Kilmer had. En zeer waarschijnlijk de reden dat ik Clooney erg waardeer als vervanger.

Hierna was het wel even klaar met Batman. Totdat in 2005 een andere regisseur de superheld reanimeerde. Toen stond er een heel andere Batman op.

Regie: Joel Schumacher. Met: George Clooney en Chris O’Donnell