In 2007 spatte de wereldeconomie uit elkaar en spreidde werkeloosheid zich als een olievlek uit over de wereld. Hoe dat kwam? Iemand in de bankwereld had het lumineuze idee gekregen om te investeren in de huizenmarkt. Iets met de hypotheek. Waardeloze aandelen die op slinkse wijze opnieuw worden verkocht. Argeloze mensen worden zo op gruwelijke wijze opgelicht. Tenminste, dat heb ik begrepen uit The Big Short, een drama die erin slaagt om de belangrijkste economische begrippen enigszins te verduidelijken. Heel inzichtelijk wordt het niet, toch kan een leek als ik het nog een beetje volgen.
Adam McKay, tot dan toe alleen ervaren met absurdistische komedies als Anchorman: The Legend of Ron Burgundy, laat het complexe verhaal leiden door een handvol personages die de ramp voorspelden. Als eerste de autistische arts Michael Burry, die besluit om tegen de huizenmarkt geld in te zetten. Ik zal dit ongetwijfeld totaal verkeerd opschrijven, dit is hoe ik het heb begrepen. Via hem stroomt de kennis door naar onder andere gladjakker Jared Vennett en de gedesillusioneerde Mark Baum.
Om de gejaagde wereld van The Big Short, waarin snelle jongens met dure pakken er alles aan doen om bonussen te grijpen en met geld te smijten in stripclubs, over te brengen, kiest McKay kiest voor een chaotische stijl van filmen. Snelle montage, gebruik van de losse camera, afgewisseld met statische beelden. Het is een hectische energie die doet denken aan de beelden uit The Wolf of Wall Street.
Wat er verder ook gebeurt, hoe goed iedereen ook speelt, met hoeveel flair het verhaal ook wordt verteld, alles komt neer op één onderwerp: geld. Valuta. Dollars. Euro’s. McKay toont ons een wereld die slechts een paar jaar geleden het nieuwe millennium vierde en het geld steeds sneller laat rollen. Alles is te koop en wordt gekocht. De geldmachine draait harder en harder en niemand merkt de oververhitting. Niemand wil zien hoe het kapitalisme richting een hartaanval gaat. Geen denken aan dat er gas terug moet worden genomen. Het moet juist sneller gaan.
De ramp die zich uiteindelijk voltrekt is te vergelijken met een traag instortend gebouw. Langzaam vallen de banken. Personeel wordt op straat gezet. De hoofdpersonages plukken er de financiële vruchten van, ze betalen ook een torenhoge morele prijs. Is het wel zo ethisch om beschamend hoge bedragen binnen te harken, terwijl de rest van de wereld niet eens meer de huur kan betalen?
The Big Short glorieert als drama over één van de grootste economische rampen uit de recente geschiedenis. Knap, hoe McKay de droge en ondoorzichtige materie met zoveel glans weet te presenteren. De economie blijft voor mij een afstandelijke wereld van abstracte termen, modellen en regels. Wat er in 2007 is gebeurd is mij nog steeds niet duidelijk. Maar McKay heeft er een indrukwekkende film over gemaakt.
Regie: Adam McKay. Met: Christian Bale en Steve Carrell
