De dood. Voor de één is het een geladen gespreksonderwerp, de ander staat er juist nuchter in. Hoe die twee tegengestelde visies kunnen leiden tot een heftige discussie, blijkt uit de openingsminuten van Pink Moon. Jan (Johan Leysen) zit samen met zijn kinderen Ivan (Eelco Smits) en Iris (Julia Akkermans) te eten, als hij een pittige aankondiging doet. Zijn komende verjaardag is zijn laatste. Het is goed zo. Hij wil niet meer ouder worden. Er ligt al poeder klaar. Dat eet hij op en daarna is het einde oefening. Voor Iris is de boodschap een klap in het gezicht.
Is haar vader soms ziek? Wat is er aan de hand? Wat is dit voor flauwekul? Hoezo wil haar vader plotseling dood? Hij heeft het hier nog nooit over gehad, en nu, tijdens het avondeten, wordt dit haar zo voor de voeten geworpen? Jan blijft er nuchter onder. Dit is zijn beslissing en daar heeft iedereen vrede mee te sluiten. Ik verwacht dat Pink Moon gaat voor knetterende dialogen vol geschreeuw en gevloek. Dat ligt net even anders.
Na de sterke opener neemt Pink Moon juist de kalme, zakelijke houding van Jan over. Het is net of iedereen slaapwandelt, zo diep stopt Floor van der Meulen de emoties weg. Voelen de personages überhaupt wel iets? Misschien de nuchtere Hollandse attitude ten opzichte van de dood wil laten zien. Maar had zij de Iris niet wat meer tranen kunnen geven?
Ik ervoer Pink Moon om deze reden eerst als een gesloten filmervaring. Het lukte mij niet om vat te krijgen op de personages. Wat iedereen dacht en voelde. Ik weet dat het uitspreken van emoties geen noodzaak is, ik wil toch wel íets zien. Of speelt Pink Moon zich af op een hoger emotioneel niveau? Toen moest ik denken aan het “slaapwandelen”. Is er sprake van een shock? Dat Iris zich daarom in een soort schemerzone lijkt te begeven? Is het wel tot haar doorgedrongen wat haar vader gaat doen?
Dat verklaart ook haar opmerkelijke actie halverwege de film. Iris zou met haar vader naar de groothandel moeten, ze blijft gewoon doorrijden. Net zolang tot ze in het besneeuwde Bergen arriveren, waar Iris een blokhutje heeft gehuurd. Het is op deze geïsoleerde plek, middenin de natuur, waar de twee op elkaars onbegrip botsen. Jan weigert zijn beslissing nader toe te lichten, want Iris zou het toch niet begrijpen. Iris weigert zomaar de aanstaande, zelfverkozen dood van haar vader te accepteren. Het slaapwandelen is afgelopen, de brute toekomst dringt binnen. En Iris breekt.
Tot dan toe zou ik, puur gebaseerd op het acteerwerk, drie en een halve ster hebben gegeven aan Pink Moon. Maar van der Meulen is nog niet klaar. In de laatste minuten komt zij met een gracieus eindshot, waarbij de camera naar Jans dood lijkt te dansen. De muziek, afkomstig van Jans stereo-apparaat, wordt langzaam weggedraaid. De stilte vult de woonkamer. De dood komt kalm binnenwandelen. Precies zoals als Jan het wilde. Iris moet het accepteren. Hoe verschrikkelijk dat ook is.
Of er nu hartstochtelijk wordt gehuild of niet, dat laat mij niet onberoerd. Zo dramatisch en donderend als Pink Moon begon, zo zacht en vredig is de conclusie. En dan denk ik toch, deze film verdient vier sterren. Hoe onderkoeld hij ook kan zijn.
Regie: Floor van der Meulen. Met: Julia Akkermans en Johan Leysen