Het korset is het motief van Corsage, de kooi waarin Keizerin Elisabeth (subliem gespeeld door Vicky Krieps) dagelijks wordt gesnoerd. “Strakker!” roept zij tegen haar bediende, terwijl elk beetje lucht uit haar longen moet worden geperst. “Strakker!” roept zij geïrriteerd, als de bediende het korset toch niet strak genoeg kan binden. Want Elisabeth weet dat zij goed voor de dag moet komen. Slank, als een elegante veulen die flauw glimlachend voor zich uit kijkt en haar mond houdt. Maar vanachter dat korset kolken de emoties, schreeuwend en smekend om naar buiten te barsten.
Marie Kreutzer gebruikt Elisabeth om stevige standpunten te maken over vrouwen in de wereld. Corsage speelt zich af in een lang vervlogen tijdperk, spijtig genoeg is alles wat deze film aansnijdt pijnlijk actueel. De film gaat over moederschap, het onderdanige huwelijk, hoe de nieuwe vrouwengeneratie wordt opgevoed en dat de vrouw altijd aan het perfecte plaatje moet voldoen.
Ik kan het altijd wel waarderen als de vinger op de zere plek wordt gelegd. Mijn probleem is dat deze thema’s beter op zichzelf staan dan dat ze echt een geheel vormen. Ik mis, kortgezegd, het onderliggende verhaal dat de ideeën bij elkaar moet krijgen. Ik mis druk, duidelijke stuwing, het gevoel van spanning of urgentie.
Op zich gebeurt dat nog wel door Krieps. Alsof het de normaalste zaak van de wereld is rijgt ze de scène’s aan elkaar met haar sterke aanwezigheid. Maar wat de scène’s op zich zeggen blijft voor mij raadselachtig. Wat voegt bijvoorbeeld het bezoek aan het hospitaal toe? Is dit karakteropbouw? Het is dan wel weer ironisch als Elisabeth heroïne krijgt voorgeschreven. Een nieuw, onschadelijk medicijn om de zenuwen te kalmeren, aldus de arts. Hij moest eens weten.
Als Elisabeth besluit dat de kooi genoeg is geweest en voor zichzelf kiest, reageert iedereen verbijsterd. Zelfs haar dochtertje schaamt zich kapot. Moet haar moeder zich echt zo vrijgevochten gedragen? Het zorgt voor tempo, dan nog blijft dit kostuumdrama wat van scène naar scène kabbelen.
Het gemis aan goede grip op het verhaal kan ook te maken hebben met de complexe rol van Elisabeth. Het is ontzettend lastig om hoogte van haar te krijgen, van de keizerin die aanhoudend worstelt met haar eigen identiteit en de verwachtingen van de maatschappij. Hoe lang houdt iemand het vol om zichzelf totaal weg te cijferen, om zo een personage neer te zetten dat door het volk wordt aanbeden? Wat als Elisabeth niet eens meer weet wie zij eigenlijk is? Datzelfde gevoel van vervreemding heb ik dus bij de film. Maar niet helemaal op de juiste manier.
En ach, misschien dat ik de subtiliteiten van Corsage heb gemist. Dat ik hem na herziening beter voel. Wel erg knap trouwens dat Krieps al die tijd in dat strakke korset heeft rondgelopen. Al hoop ik dat dit kledingstuk haar in werkelijkheid niet de adem benam.
Regie: Marie Kreutzer. Met: Vicky Krieps en Florian Teichtmeister