Wie herinnert zich nog het merkwaardige incident uit 2011, waardoor de literaire wereld voor even op de kop werd gezet? De gevierde schrijver Michel Houellebecq was bezig zijn nieuwste roman te promoten toen hij zonder een spoor achter te laten verdween. Hij was foetsie. Weg. Verdwenen. In rook opgegaan. Omdat Houellebecq geen mobiele telefoon bij zich had, kon niemand hem even bellen met de vraag waar hij uithing. Een paar spannende dagen later dook hij weer op. Niets aan de hand, beweerde hij. Gewoon wat afspraken vergeten. Wat er toen precies is gebeurd heeft hij nooit verteld.
Zoiets levert natuurlijk brandstof op voor de geruchtenmachine. Guillaume Nicloux besloot die geruchten op een stapel te gooien en ze in een film te verwerken, met als L’enlèvement de Michel Houellebecq. Deze merkwaardige “komedie” kwam uit in 2014, drie jaar na het incident, en is bedoeld als potentieel scenario voor wat Houellebecq destijds overkomen had kunnen zijn.
Gezien de aard van de geruchten (zou de Islam er iets mee te maken hebben, misschien was Houellebecq wel krankzinnig geworden…), verwachtte ik een spannende en hilarische film. Eentje die het publiek een spiegel voorhoudt, kritiek geeft op het bedenken en rondpompen van ongefundamenteerde geruchten. Het kon een trip vol onverwachte wendingen opleveren, waarbij de het publiek steeds moet gissen naar de afloop. Wat gebeurt er in L’enlèvement de Michel Houellebecq?
De schrijver wordt ontvoert en vastgehouden op een boerderijtje. De ontvoerders, onder leiding van de zwaarlijvige Luc Schwarz (iedereen speelt zichzelf), wachten af tot het losgeld komt. Houellebecq ondergaat de situatie op een gelaten manier, alsof het hem weinig kan schelen. Schouderophalend, wijn zuipend en sigaretten rokend. Met zijn ontvoerders bediscussieert hij literatuur, muziek, kunst en sociaal-maatschappelijke onderwerpen. Soms wordt gesproken over die geruchten, alsof Nicloux daar nog even een knipoog over uit wil delen.
Misschien is hier een apart soort gevoel van humor voor nodig. Het kan ook zijn dat ik iets heb gemist, natuurlijk. Ik vind L’enlèvement de Michel Houellebecq zo verschrikkelijk saai dat ik nog liever naar opdrogend verf kijk. Houellebecq zelf heeft de uitstraling van een uitgewrongen doek dat alles best vindt, de kidnappers doen niet veel meer dan ouwehoeren. Had Nicloux het niet een beetje spannender kunnen maken? Absurder? Dit is gewoon een praatfilm waarin werkelijk geen zak gebeurt. Is dit nou werkelijk wat hij heeft kunnen putten uit alle roddels en achterklap die jaren geleden over Houellebecqs vermissing de ronde deden?
Nicloux heeft beweerd dat alles in deze film echt is. Houellebecq die dronken wordt van de wijn? Een prostituee die langskomt om de schrijver met het doorleefde gezicht te “verwennen”? Allemaal ongespeeld. Dat zal ongetwijfeld voor lachwekkende en spannende momenten op de set hebben gezorgd, persoonlijk vond ik er weinig aan.
Mocht L’enlèvement de Michel Houellebecq een getrouwe weerspiegeling zijn van wat zich toen heeft voorgedaan, dan begrijp ik heel goed dat Houellebecq er zijn mond over houdt. Als je met zo’n nietszeggend verhaal naar buiten komt, ben je het publiek meteen kwijt. En dat is slecht voor het imago. Volgende keer dat Houellebecq verdwijnt kunnen wij gewoon aannemen dat hij wat zit te drinken en roken met zijn kidnappers.

Regie: Guillaume Nicloux. Met: Michel Houellebecq en Luc Schwartz