Bij de naam Culkin zal ongetwijfeld worden gedacht aan kindsterretje Macaulay Culkin. Hij werd door zijn ouders vergeten in Home Alone en moest zich verweren tegen twee criminelen. Macaulay maakt deel uit van een flinke kroost en zijn broer Kieran is eveneens in de acteerschoenen gestapt. Bijvoorbeeld voor Igby Goes Down uit 2002. Hij is Igby, een rijkelooszoontje dat wat door New York dwaalt. Regisseur Burr Steers, die zijn regiedebuut eerst in de vorm van een roman wilde gieten, doet zijn om zoveel mogelijk ellende over zijn hoofdpersonage uit te storten.
Een egoïstische moeder (Susan Sarandon), schizofrene vader (Bill Muraay), aalgladde peetvader (Jeff Goldblum), een heroïnse verslaafde vriendin (Amanda Peet) en een leuk blond meisje (Claire Danes) dat uiteindelijk toch voor Igby’s broer kiest (Philippe Ryan). De groep personages is zo onsympathiek, zonder ook maar een greintje medeleven voor de medemens, dat ik geneigd ben deze misantropische rotzooi richting prullenbak te verwijzen.
Daar komt bij dat ik Culkins acteervaardigheden zwakjes vind. Erg zwakjes. Hij heeft een weeïge uitstraling, als een natte dweil die dringend drooggewrongen moet worden. Iemand als Murray draagt een natuurlijke spanning met zich mee, je kan onmogelijk inschatten of zijn volgende stap goed of slecht zal zijn. Goldblum is dan weer meester van de sardonische humor. Culkin verzuipt tussen dit soort toptalent. Tegenover meer ingehouden spelers als Peet of Danes komt hij beter tot zijn recht.
Igby Goes Down is vanaf het begin af aan weerbarstig, toch moet ik toegeven dat het onder de huid weet te kruipen. Waarom? De personages staan mij weliswaar tegen, de acteurs geven stuk voor stuk energieke optredens. Het kan mij weinig donderen hoe het met Rachel zal aflopen, Peet zet desalniettemin een lekker doorleefde show neer. Dit trekt mijn waardering net boven één ster, al blijft het onder de voldoende steken.
Ik weet niet zo goed wat ik daarvan moet denken. Is het niet de bedoeling dat de acteur juist in zijn of haar personage verdwijnt? Dat de kijker het personage ziet en niet de acteur die hem of haar vertolkt? Deze vorm van waardering, waarbij ik dus de speler prijs in plaats van het personage, voelt kunstmatig. Alsof ik de machine zelf zie en de radartjes bewonder maar niet wat er geproduceerd wordt.
De donkere humor van Igy Goes Down zal ongetwijfeld liefhebbers hebben aangetrokken. Maar een paar lichtpuntjes, hoe klein ook, had ik fijn gevonden. Ik heb het sterke idee dat Steers achter zijn computer zat en zich afvroeg hoe zuur hij het leven van Igby kon maken. Het antwoord: flink zuur. Zo zuur dat ik achterblijf met een samengeknepen mond.
Regie: Burr Steers. Met: Kieran Culkin en Susan Sarandon