Ik heb genoten van Derek. Ricky Gervais bedacht deze serie in 2012 en speelde zelf de titelrol. De engelse treiterkomiek bewees een heel ander soort personage te kunnen dan alleen die van narcistische kantoorbaas, de grappen waren nog even scherp en villein, de personages zowel onuitstaanbaar als hunkerend naar liefde. Gervais is echt fantastisch als de stamelende en simpele Derek, die woont en werkt in een tehuis. Zijn beste vriend is klaploper Kev (overtuigend ranzig gespeeld door David Earl), bazin Hannah (Kerry Godliman) is als een moeder voor de naïeveling (die overigens wel al vijftig is).

Na twee seizoenen vond Gervais het wel weer mooi geweest en concentreerde zich nadien op andere projecten. De veertien afleveringen, met ieder een gemiddelde speelduur van twintig minuten, heb ik verslonden. Derek is zwartkomisch, werkt op het gevoel en geeft de personages de kans zich enigszins te ontwikkelen. Hoe grof de humor ook kan worden, de serie blijft ten alle tijden menselijk.

Dat gezegd hebbende vallen mij wat dingen op. Net als bij The Office, Gervais’ doorbraak, is Derek een zogenaamde documentaire. Iedereen wordt op de voet gevolgd door een documentaire team. De personages worden geïnterviewd om ze zo beter te leren kennen en gefilmd op momenten waarop het net niet uitkomt. Het levert verrukkellijk beschaamde taferelen op, al voelt het soms te geconstrueerd. Ik vind dat dit groepje filmers ook wel erg opdringerig is. Wie wil nou zien hoe Kev de liefde bedrijft met een moddervette vrouw? Of hoe Derek boven de wc hangt tijdens zijn eerste dronkenschap?

Bij The Office was het een verfrissende filmstijl, om de realiteit van het muffe kantoorleven te benadrukken. Hier ervaar ik het een beetje als een truc dat niet altijd even soepel wordt uitgevoerd. Ook opvallend is dat Derek, net als die andere serie, uit twee seizoenen bestaat, plus nog een aflevering om de laatste eindjes aan elkaar te knopen. Echt helemaal afgerond is het niet. Alsof Gervais zijn interesse in de personages verloor en op zoek ging naar iets anders. Of misschien vindt hij het belangrijker dat het publiek zelf bepaalt hoe de avonturen af kunnen lopen.

Het soort grappen sluit eveneens naadloos aan bij The Office. Bij iedere foute opmerking die de personages even moeten verwerken, volgt er een blik in de camera die zoveel zegt als “serieus?” Gervais doet heel erg zijn best om te balanceren tussen goede smaak en “dat zeg je toch niet!”, met onderwerpen als seks en ontlasting. Plat? Nou en of. Bij vlagen werkelijk hilarisch? Zeker weten.

Wel nieuw betreft de rol die Gervais ditmaal speelt. Derek heeft geen ego, wil alleen het beste voor iedereen en biedt welkom tegenwicht voor de platte grappen en grollen. Hij zorgt ervoor dat de serie geen al te ordinaire toon krijgt. Anders is het wel erg veel Kev die graag opschept over zijn piemelmans. Dat soort humor is buitengewoon vermakelijk, je wil het niet onnodig uitmelken.

Gervais weet het aandoenlijke karakter erg treffend te spelen. Meer drama en minder provocerende grappen. Als Derek iets bizars zegt, weet je dat dit bij hem hoort, en niet puur bedoeld is voor de shockerende punchline. Is dit dezelfde acteur achter de narcistische David Brent, die vooral in zichzelf was geïnteresseerd?

Het hierboven genoemde is absoluut geen kritiek, ik heb de twee seizoenen van deze serie met veel plezier gekeken. Ik vond het simpelweg opvallen. Toegegeven, ik had een heel klein beetje het idee naar de typische formule van Gervais te kijken, het is wel een formule die nog steeds goed werkt.

Van de series die Gervais heeft gemaakt moet ik alleen nog Extra’s zien. Behoudt hij ook hier zijn handelsmerk, of brengt hij er variatie in? Ik ben benieuwd.

Regie: Ricky Gervais. Met: Rocly Gervais en Kerry Godliman