In de jaren zeventig krijgt de dan 15-jarige Björn Andresen een belangrijke rol in Death in Venice. Met zijn heldere ogen en lange blonde haren symboliseert de piepjonge Zweed de ultieme schoonheid waar regisseur Luchino Visconti naar op zoek is. Inmiddels is het een halve eeuw later. Andresens lange haren zijn nu spookachtig wit. Zijn gezicht is getekend door het leven. Het vuur in de heldere ogen is geblust. Werd hij vijftig jaar geleden door Visconti tot “the most beautiful boy in the world” uitgeroepen, nu is hij een oude man. Kristina Lindstrom en Kristian Petri maakte een documentaire over hem.
De titel is, heel passend, The Most Beautiful Boy in the World. In het begin wordt luide, dreigende muziek ingezet, om zo Andresens auditiebeelden een onheilspellende lading te geven. De titel verschijnt bovendien niet zomaar in beeld. De witte letters die The Most Beautiful Boy in the World spellen openbaren zich een voor een op een zwarte achtergrond. Is dit serieus een documentaire? Ik krijg er een ongemakkelijk gevoel bij, alsof de twee regisseurs het onderwerp willen exploiteren.
Gelukkig maakt de dramatische bombast plaats voor meer neutrale beelden. Andresen die mot heeft met zijn huurbaas bijvoorbeeld. We zien ook hoe hij de ene na de andere sigaret opsteekt. Hij heeft een klein rolletje in Midsommar. Spreekt af met zijn dochter. En hij vertelt over het maken van Death in Venice, toen hij puur als requisiet werd ingezet. Tijdens de opnames kreeg hij steeds de volgende regie-instructies: lopen, stilstaan, omdraaien en lachen. Na de opnames ontstaat er een heuse cult rond Andresen en moet hij in Japan liedjes komen zingen en opdraven in tv-shows en reclames. Hij is een trofee waar iedereen een stukje van wil hebben.
The Most Beautiful Boy in the World schetst op deze manier een raak beeld van een kindsterretje dat schaamteloos misbruikt wordt. Het is ronduit bizar wat er met hem gebeurde, hoe de wereld hem gretig leegzoog. Voor Andresen was de aandacht zo overweldigend dat hij zelfs “pilletjes” kreeg om de zenuwen te bedaren. Hij praat er nu vrij nuchter over, dit valt toch onder kindermishandeling. Uitbuiting. Hoe heeft dit allemaal kunnen gebeuren? Belangrijker, hoe kon de wereld dit toestaan?
Het zijn prangende vragen waar Lindstrom en Petri opmerkelijk genoeg niet echt op ingaan. Ja, het was schandalig. Het had nooit mogen gebeuren. En dat is het. Door er geen conclusies aan te verbinden dringt zich een andere vraag op. Wat willen Lindstrom en Petri precies vertellen? Moet ik medelijden hebben met (voormalige) kindsterren? Is The Most Beautiful Boy in the World een aanklacht tegen de media? Tegen kindsterren op zich? Wordt er opgeroepen tot actie, is het de bedoeling om ons tegen de industrie te keren die kindsterren uitbuiten?
Er ontbreekt naar mijn gevoel een rode draad, een achterliggende gedachte die de beelden aan elkaar lijmt. Ik heb het idee dat Lindstrom en Petri gewoon filmden wat op hun pad kwam en het daarna zo monteerde dat er een redelijke documentaire uitkwam. The Most Beautiful Boy in the World kabbelt wat door, onderweg verschillende stukjes bij elkaar rapend. Een beetje van dit, een beetje van dat… Wat emotionele momenten hier, wat humor daar…
Het lukt ook niet om echt inzicht te krijgen in Andresens karakter. Iemand zegt dat hij “geen ongecompliceerd persoon” is. Dat klopt. Die man is een oester die als hij dichtklapt met heel veel moeite open moet worden gekrikt. The Most Beautiful Boy in the World heeft dat complexe niet kunnen ontrafelen, met als resultaat dat Andresen op een afstandje blijft.
Dit wreekt zich in het slot. Na al die jaren kan Andresen zijn jonge ik in de ogen kijken en zijn verleden omarmen. Dat ziet er heel ontroerend uit en impliceert een soort bevrijding voor Andresen, ik kan niet zeggen dat ik er echt door was geraakt. De beelden van Andresen in reclames en tv-shows maken dan veel meer indruk. Zónder dreigende muziek.
Regie: Kristina Lindstrom & Kristian Petri. Met: Björn Andresen