Als een acteur prominent op de filmposter staat, zoals in dit geval Dexter Fletcher voor Caravaggio, dan ga ik er vanuit dat die acteur ook prominent in de film aanwezig is. Misschien een naïeve gedachte. Het komt immers vaker voor dat slimme marketeers bezoekers lokken via een naam of gezicht, en dat tijdens het kijken blijkt dat de rol van die persoon wel erg klein is. Nu ga ik niet beweren dat Fletchers rol in Caravaggio minimaal is, ik had gehoopt om hem meer te zien. Voor wie de naam Fletcher onbekend is, hij draafde op in bijvoorbeeld Lock, Stock and Two Smoking Barrels en regisseerde Rocketman.

Hij is niet per se zo’n fantastische acteur, Fletcher heeft wel het uiterlijk van een goeiige kwajongen. Iemand die streken levert en ermee wegkomt. Heeft er gewoon echt de kop voor, zeker als zijn bijdehande grijns verschijnt. In Caravaggio speelt hij de gelijknamige schilder die leefde in de zeventiende eeuw, en zich beroemd dan wel beroemd maakte met uitzinnige portretten.

Of beter gezegd, de gelijknamige schilder als jonge jongen. Hij komt pas in beeld als de film ongeveer tien minuten bezig is. Tot die tijd moet het publiek het doen met een andere acteur, Nigel Terry, die de oude versie van de schilder speelt. Caravaggio ligt op dat moment doodziek in bed en wordt scherp in de gaten gehouden door Jerusaleme (Spencer Leigh), een jongen die hij jaren geleden “kocht” van een familie.

Ik zal mij erbij neer moeten leggen dat Fletchters ondeugende kop als publiekstrekker is gekozen.

Die flashback, waarin we zien hoe Caravaggio het geld voor de familie neerlegt en Jerusaleme meeneemt, laat een vreemde smaak achter. Ik vind het al dubieus dat ouders zo hun kind verkopen, maar hoe is de schilder daar eigenlijk gekomen? Kende hij de familie? Waarom is hij geïnteresseerd in Jerusaleme? Ik heb geen signalen gezien van een seksuele relatie tussen de twee, het blijft vreemd.

Gelijk aan Caravaggio’s ijlende toestand, maakt regisseur Derk Jarman van de film een versnipperende ervaring, mengt heden en verleden door elkaar als de verf op de doeken. Ikzelf ervoer dat als desoriënterend, wist niet altijd waar in het verhaal ik zat. Net als Caravaggio’s schilderijen met zinsbegoochelende voorstellingen, is Caravaggio een ervaring op zich. Jarman ensceneert de scènes alsof het een serie portretten is, geschilderd door de schilder zelf. Niet bedoeld voor een samenhangende vertelling, maar om de smaak van Caravaggio’s werken over te brengen.

Ik moet het Caravaggio nageven dat die methode absoluut werkt. Het zinneprikkelende effect is zo sterk dat het een beetje te veel van het goede wordt. Hoe prachtig het er ook allemaal uitziet, vol van het religieuze en (homo)erotische, ik snak tussendoor naar lucht. Beelden die niet zo beladen zijn. Als ik rondloop door een museum en alleen maar doeken zie met apocalyptische stormen, is een beetje blauwe lucht hier en daar wel zo aangenaam.

Opvallend genoeg heeft Jarman de rest van de cast onder Fletchers grootse afbeelding gemoffeld.

Dit kan een kwestie zijn van smaak. Er lopen ongetwijfeld genoeg liefhebbers rond van Caravaggio’s schilderkunst, die geen genoeg zullen krijgen van deze film. Maar voor mij werd het op den duur erg vermoeiend. Het verteltempo werd er ook door gehinderd, de film ging erg traag vooruit. Aan de andere kant nodigt het wel uit om de echte schilderijen van Caravaggio eens op te zoeken. Dan kan ik zelf bepalen hoe lang ik ernaar kijk.

Opvallend genoeg heeft Jarman de rest van de cast onder Fletchers grootse afbeelding gemoffeld. Terry had een prima staat van dienst in de theaterwereld, dus misschien dat hij voor het filmpubliek onbekend was. Sean Bean had nog niet het indrukwekkende cv van nu en Swinton debuteerde als actrice. Fletcher speelt natuurlijk wel de belangrijkste rol met Caravaggio, zijn aandeel is nog altijd kleiner dan dat van Terry. Ik zal mij erbij neer moeten leggen dat Fletchers ondeugende kop als publiekstrekker is gekozen. Het waarom zal voor altijd in dikke nevelen gehuld blijven.

Regie: Derk Jarman. Met: Nigel Terry en Dexter Fletcher