Compartment Number 6 van Juho Kuosmanen is door zo’n beetje iedereen beschreven als een “treinfilm”. Ik weet het, dergelijke etiketten moeten nooit te serieus worden genomen, maar in dit geval verwachtte ik echt een film die zich helemaal afspeelt in de trein. En dat is niet zo. Ja, de kleine, benauwende coupé is voor lange tijd de plek van handeling en zet stroeve verhoudingen zwaar onder druk. Maar niet gedurende de 107 minuten die de film duurt. Eerst wordt de zwevende student Laura (Seidi Haarla) geïntroduceerd tijdens een feestje op een rokerige kamer.

Het feestje is georganiseerd door haar vriendin Natalia (Yuliya Aug), met wie Laura, aldus IMDB, een “enigmatische romance” beleeft. (Als iemand mij kan uitleggen wat er met een “enigmatische romance” bedoelt wordt, graag). Laura zal per trein afreizen naar Murmansk om daar rotstekeningen te bezichtigen. Eigenlijk zouden zij en Natalia samen de trip ondernemen, Natalia moest afzeggen. Daarom gaat Laura dan maar in haar eentje. Het duurt ongeveer tien minuten voor de trein en Laura’s gevreesde medepassagier in beeld komen.

In de toegewezen coupé ontmoet zij de onbehouwen mijnwerker Ljoha (Yuriy Borisov), die meteen wodka in een uitschuifbare beker schenkt. Spoedig is hij lam, ratelt over zijn liefde voor Rusland en vraagt Laura honend wat zij allemaal van plan is in Murmansk. Gaat zij daar soms haar kut verkopen? Verafschuwd door de “manieren” van de lompe Ljoha, smeekt Laura de conductrice of zij ergens anders kan slapen. Helaas. Alle andere coupés zitten vol.

Wat mij betreft is het eerder een artistiek romantisch drama dan een “treinfilm”.

Dan moet het maar. Ondanks haar aversie spelen de twee evengoed een amusant steekspel, duwen op elkaars knoppen. Hij plaagt haar met haar camera, zij pest hem weer door een hipster-gitarist in hun coupé uit te nodigen. Vooral haar zetten kan ik wel waarderen. Laura wordt gedwongen om voor zichzelf op te komen en doet dat best goed. Zij is meer dan het schuchtere huismuisje dat zich niet tegen de zuipende en vloekende Ljoha zou kunnen verdedigen.

Die scènes, zich afspelend in de coupé, zijn uiteraard het sterkste. Twee tegenpolen die het met elkaar uit moeten houden op enkele vierkante meters is een klassiek gegeven in de vertelkunst. Ljoha is vanuit Laura gezien niet direct het toonbeeld van een fijngevoelig karakter, Laura is in zijn ogen een veels te serieus meisje dat haar neus voor hem ophaalt. Kuosmanen gooit de coupé vol met Ljoha’s troep (stukjes worst, brood, peuken, de fles wodka) en geeft het decor met overwegend bruine kleuren een schrale smaak.

Laura is het hoofdpersonage dat uit haar schulp krijgt, Ljoha is veel interessanter. Hij kan niet tegen intimiteiten, ervaart gauw intimidatie als hij intellectueel wordt overtroeft, en voelt zich al dan niet tot Laura aangetrokken. Ook als hij weet dat zij van de vrouwenliefde is. Wat is het verhaal van deze jongeman met kale kop, uitstaande oren en felle ogen? Ik vermoed dat er nogal wat trauma’s schuilgaan achter zijn vlotte (en dronke) babbels. Maar wat precies? Ik had graag willen weten waar zijn onvoorspelbare gedrag vandaankomt.

En dan, als de treinrit is afgelopen, gaat Compartment Number 6 nog even door (tot zover de “treinfilm”). Kuosmanen wil met een hele lange omweg alle eindjes aan elkaar knopen, om dan af te sluiten met het onvermijdelijke einde. Eentje die Ljoha’s persoon nog dieper in een poel van raadsels duwt. Wie was hij toch? Wat heeft hij bijgedragen aan Laura’s karakterontwikkeling, anders dan dat zij verder moet kijken dan het uiterlijk? Heeft hij haar onbewust de ogen voor iets geopend?

Eigenlijk, hoe langer ik erover nadenk, hoe meer ik Compartment Number 6 beschouw als een bijzonder liefdesverhaal tussen twee vreemdelingen.

Er zitten echt wel mooie scènes tussen, waarbij Ljoha voor de humor zorgt en Laura voor het drama. Ik vind alleen dat de film te lang duurt en dat er te veel open eindjes achterblijven. Wat wilde Kousmanen ons nou precies vertellen? En ik weet dat het muggenziften is, maar noem een film geen “treinfilm” als de trein niet constant de achtergrond vormt.

Eigenlijk, hoe langer ik erover nadenk, hoe meer ik Compartment Number 6 beschouw als een bijzonder liefdesverhaal tussen twee vreemdelingen. Een bijzonder liefdesverhaal dat zich ten dele in een trein afspeelt. Maar niet de hele tijd. Wat mij betreft is het eerder een artistiek romantisch drama dan een “treinfilm”.

Regie: Juho Kuosmanen. Met: Seidi Haarla en Yuriy Borisov