Donald Glover heeft over zijn serie Atlanta gezegd dat het een “ervaring” is. Ik reageer erg argwanend op dit soort uitspraken. Ik maak als kijker zelf wel uit of ik iets een “ervaring” vind. Bovendien, hoezo is het een “ervaring”? Geldt het niet voor alle kunstzinnige uitingen dat het, op één of andere manier, een ervaring zou moeten zijn? Is The Godfather dan bijvoorbeeld geen ervaring? Ik verdiepte mij wat verder in Atlanta en ontdekte dat de serie – uiteraard – al langer wordt uitgezonden. In 2016 werden de eerste episodes gefilmd, het komende vierde seizoen moet het slot vormen.

Glover is Earnest “Earn” Marks, een jonge vader zonder een cent op zak. Vanessa (Zazie Beetz), de moeder van zijn dochter, vindt het prima dat Earn regelmatig bij haar komt slapen. Wel vindt zij het lastig dat hij een echte relatie niet ziet zitten. Om aan geld te komen biedt hij zijn managementdiensten aan bij neef Alfred Miles (Brian Tyree Henry), die probeert om een carrière als rapper van de grond te krijgen. Onder het alias Paper Boi werft hij een cultstatus, het geld stroomt nog niet binnen.

Alfred wordt bijgestaan door Darius (LaKieth Stanfield, die eerder nog een imposante rol vertolkte in Judas and the Black Messiah), een goedhartige stoner die samen met Alfred en Earn het beste van het leven probeert te maken. Henry trouwens speelt moeiteloos iedereen weg door het minst te doen. Dit klinkt tegenstrijdig, maar hij heeft die typische aura waarbij de geringste handeling genoeg is om aandacht te krijgen. Met een minieme verandering in zijn blik laat hij een scala aan emoties passeren.

Atlanta is een eigengereide mix van geweld, drama, humor en maatschappelijke kritiek.

Earns queeste om Alfred op het beste podium te zetten is de draad die de episodes aaneenrijgt, het is niet waar de serie over gaat. Of het enige waar Glovers geesterkindje over gaat. Atlanta is een satirische kijk op Amerika. Preciezer gezegd, het leven van de donkere Amerikanen. Er wordt heel veel wiet gerookt (volgens Glover omdat iedereen met een kleurtje aan PTSS lijdt), niemand loopt rond zonder een wapen, families wonen in projectwijken en kinderen zitten op scholen met een niet al te beste reputatie.

Atlanta levert niet alleen kritiek op racisme, ook de trend van woke moet het ontgelden. Tijdens een talkshow moet Alfred zich verantwoorden voor zijn rapteksten en zit de presentator te stoken om de show sappiger te maken. Zijn verontwaardiging is groot als Alfred en de aangeschoven feministe het met elkaar eens worden en probeert er nog een draai aan te geven. Tevergeefs. Tot haar eigen verrassing moet de feministe toegeven dat Alfred best een goed punt maakt.

Omdat bijna elk personage donker is valt het des te meer op als zich een blanke aandient. Helemaal als die blanke doorschiet in het Westerse schuldgevoel en bijna op zijn knieën valt om zich te excuseren voor het slavernijverleden. Het zorgt voor plaatsvervangende schaamte, maar is ook zo hilarisch. Die messcherpe humor zit in iedere aflevering, ik heb geregeld van ongeloof moeten lachen. Je moet maar durven om dit soort grappen te maken, in een wereld waar de lontjes zo kort zijn geworden.

Ik begrijp nu wat Glover bedoelde met “ervaring”.

Het is onmogelijk te voorspellen hoe Atlanta zich ontwikkelt. Of hoe de episodes zich ontvouwen. Er doen zich genoeg bezopen situaties voor die weinig toevoegen aan de serie. Er worden heel veel vragen opgeroepen die nooit antwoorden krijgen. Zie de episode waarin Teddy Perkins komt opdraven, een zonderlinge kluizenaar met een hoog stemmetje wiens donkere pigment is verbleekt. Wie hij nou is? Geen idee. Hij komt ook niet meer terug. Dus dat.

Ik begrijp nu wat Glover bedoelde met “ervaring”. Volgens hem is Atlanta het resultaat als David Lynch en de gebroeders Coen een show over hiphop zouden maken. De invloeden van die regisseurs komen zeker terug en verklaren wel wat van de ongrijpbaarheid van deze serie. Atlanta is een eigengereide mix van geweld, drama, humor en maatschappelijke kritiek. Kom maar op met het laatste seizoen.

Bedacht door: Donald Glover. Met: Donald Glover en Bryan Tyree Henry