In 2019 verscheen er een opvallend gezicht op Facebook: een Zweeds meisje dat met verbeten gezicht de wereldleiders toesnauwde over het klimaat. Dit meisje riep al maanden dat er iets moest gebeuren, dat het klimaat zich steeds meer tegen ons keert. Elke keer werd braaf geknikt en tegen haar gezegd dat er werk van zou worden gemaakt (ja ja). Dit meisje was de vijftienjarige Greta Thunberg. Eerst wist ik niet zo goed wat ik aanmoest met haar opdringerige aanwezigheid. Maar hoe meer ik wist over waar zij voor stond, hoe fascinerend ik haar vond.
Zij slaagde erin een zeer gevoelige zenuw te raken, werd het boegbeeld van een wereldwijde klimaatbeweging en vormde de rode vlag van (extreem) rechts. Dus toen de documentaire I Am Greta verscheen wist ik: die moet ik zien. Regisseur Nathan Grossman begint met een knipoog. Terwijl hij beelden toont van hevige bosbranden en over het land razende stormen, horen wij op de achtergrond hoe de klimaatproblematiek stug worden gestigmatiseerd. Of zelfs ontkent. Het is toch een teken van arrogantie om te denken dat wij het klimaat kunnen beïnvloeden?
Thunberg denkt daar heel anders over. Om haar punt te maken gaat zij op een dag in schoolstaking. Ouderen lopen haar voorbij, jongeren zien wel wat in Thunbergs rebelse daad en scharen zich achter haar. Zo gaan zij en haar staking viraal op sociale media. Op het eerste gezicht onvermoeibaar blijft zij de boodschap herhalen: er moet iets worden gedaan om tegen de klimaatcrisis te vechten. Anders is het gedaan met de wereld. Iedereen hoort geduldig haar verhaal aan, knikt en gaat verder tot de orde van de dag.
In I Am Greta staat een koppige geest schreeuwend tegen de poort van de wereld te beuken.
Even de discussie over het klimaat en onze invloed daarop terzijde: het is toch waanzinnig wat Thunberg voor elkaar heeft gekregen. Duizenden (zo niet meer) jongeren die zich geïnspireerd voelen en massaal de straten op gaan, marcherend voor een betere wereld. De wereldleiders zijn minder gelukkig met deze aandacht. Thunberg heeft Asperger en wordt daar ongenadig hard op aangevallen. Er komen zelfs bedreigingen binnen. Haar ouders zien het met lede ogen aan. Maar hun dochter bloeit wel op en heeft geen last meer van eerdere demonen die haar lastigvielen.
In I Am Greta staat een koppige geest schreeuwend tegen de poort van de wereld te beuken. Net zolang tot zij binnen wordt gelaten. En eenmaal binnen verkondigt zij haar boodschap tot er actie wordt ondernomen. De herhaling van die boodschap wordt op den duur wel vermoeiend, ik had daarnaast ook graag iets meer van Tunberg zelf willen zien. Maar daar gaat deze documentaire niet over. Het is een waarschuwing over iets dat eigenlijk al gaande is. Thunberg zal nooit een publiekslieveling worden, haar boodschap is wel degelijk belangrijk.
Regie: Nathan Grossman. Met: Greta Thunberg