Gebaseerd op een eeuwenoud sprookje, gaat Beauty and the Beast over de onwaarschijnlijke romance tussen de afschuwwekkende Beast (Robby Benson) en de bloedmooie Belle (Paige O’Hare). Beast, zo gaat het sprookje, was eerst een knappe prins die met zijn gevolg in een groot kasteel woonde. Op een kwade nacht kreeg hij bezoek van een tovenares, die de ijdele prins een lesje wilde leren. Zij veranderde hem in een beest en gaf hem een roos. Als hij nog vóór alle rozenblaadjes wegvielen de ware liefde vond, zou de betovering verbroken worden. Vele jaren verstrijken, tot Belle aan de kasteeldeur klopt.
Haar vader Maurice (Rex Everhart) wordt in het kasteel gevangen gehouden. Belle stelt voor om in zijn plaats te blijven. Terug in het dorp bedelt Maurice om hulp, hij wil zijn dochter weer terug. De arrogante Gaston (Richard White) heeft zijn zinnen op Belle gezet. Eerder wees zij hem resoluut af, nu ziet hij kans om haar alsnog te krijgen. Op het kasteel groeit tussen Belle en Beast een romance. Al ziet hij er inderdaad niet zo aantrekkelijk uit, Belle ontdekt dat achter het beestachtige uiterlijke een gevoelige en verlegen ziel zit.
Beauty and the Beast wordt beschouwd als de derde film van de Disney Renaissance, de periode waarin de animatiestudio opnieuw bloeide. Het bioscoopgaande publiek en de critici waren unaniem lovend over deze titel. Puur bekeken vanuit mijn recensentenogen, moet ik toegeven dat ik hem niet meer zo spectaculair vind als in de jaren negentig. Met name in het begin maakt het sprookje een erg zoetsappige indruk. Beauty and the Beast komt voor mij echt tot leven als Gaston met de dorpelingen het kasteel bestormt.
Dit sprookje heeft, als je het mij vraagt, de tand des tijds gewoon niet zo goed doorstaan.
Uit nostalgie wil ik Beauty and the Beast dolgraag meer waardering geven. En er zit zeker nog kwaliteit in. Belle en Beast die dansen, Beast die haar wegstuurt omdat haar vader in gevaar is, het pratende meubilair dat Beast berispt om zijn temperament, en de bloedstollende climax op het einde, als Gaston en Beast het gevecht aangaan. Toch heeft Disney animatiefilms gemaakt die net wat beter zijn. The Lion King bijvoorbeeld, die zo drie jaar later uitkwam, is scherper, complexer en volwassener dan Beauty and the Beast. Dit sprookje heeft, als je het mij vraagt, de tand des tijds gewoon niet zo goed doorstaan.
Het valt mij nu trouwens op hoe dubieus de ontknoping eigenlijk is. Beauty and the Beast predikt dat ware schoonheid van binnen zit. Maar als Beast terugverandert naar de knappe prins, gaat de film dan niet tegen zijn eigen moraal in? Gevoelsmatig zou een ander slot beter hebben gepast.
Regie: Gary Trousdale & Kirk Wise. Met: Robby Benson en Paige O’Hara