Ik wist dat De Jantjes was gemaakt in een ver Nederlands filmverleden. Maar niet dat het maakjaar 1934 is. Nog voordat de Tweede Wereldoorlog zou losbarsten. Dat is nog veel langer geleden dan ik dacht. Sterker nog, De Jantjes is één van de eerste Nederlandse films met geluid. Dus het is ook nog eens een culturele mijlpaal. En dat voor een titel die niet eens zoveel om het lijf heeft. Centraal staan Dries (Willy Castello), Manus (Johan Kaart) en Ton (Jan van Ees), matrozen die eindelijk weer terug zijn van hun verre vaart. Dries heeft verkering (om even in de nostalgische sferen te blijven) met Greet (Susie Klein), tot grote afgunst van Leendert (Joan Remmelts).
Leenderts moeder Tante Piet (Aaf Bouber) stelt hem gerust. Zij zorgt er wel voor dat Greetje alsnog in zijn armen valt. Door flink tussen Greet en Dries te stoken en roddels over het meisje te verspreiden, probeert Tante een wig tussen de twee geliefden te drijven. Manus en Ton hebben met hun eigen sores te maken. Omdat Manus een scheel oog heeft, wil zijn meisje niets meer met hem te maken hebben. En Ton realiseert zich gauw dat het erg lastig wordt om aan werk te komen.
Om het dramagehalte van De Jantjes tegemoet te komen met vertier, komen ook de aandoenlijke De Mop (Sylvaina Poons) en Na Druppel (Heintje Davids) regelmatig voorbij. Dit koppel heeft de functie van moppentappers, zangers, levensgenieters. Regisseur Jaap Speijer, die zich baseerde op het stuk van Herman Bouber, laat ondertussen het Amsterdam van de jaren dertig tot leven komen. In zwartwit, dat wel, maar hij slaagt er evengoed in een prachtig sfeerbeeld te schetsen.
Het is dat melancholische wat De Jantjes voor mij de moeite waard maakt.
Zo laat Speijer regelmatig huisjes, de haven, straatjes en café’s in beeld komen. De film wordt ingeleid met een liedje dat met vet Amsterdams accent wordt gezongen. Er zijn dansende Zeeuwse meisjes en matrozen, en de personages drinken jonge jenever. Niets van dat alles voegt werkelijk iets toe aan het verhaal. Het is puur bedoeld om de sfeer van de Jordaan te ervaren. Alhoewel elke provincie natuurlijk zijn eigen doen en laten heeft, zit er toch een oer-Hollands gevoel in De Jantjes. Het is geschiedenis, de schets van een lang vervlogen periode.
Het is dat melancholische wat De Jantjes voor mij de moeite waard maakt. Want hij zal toendertijd wel vernieuwend zijn geweest, inmiddels is deze film behoorlijk ingehaald door de tijdsgeest. Aan te raden voor geschiedenisliefhebbers.
Gezien De Jantjes uit 1934 komt, heb ik geen trailer kunnen vinden. Wél de link die leidt naar de complete film. Klik hier om De Jantjes zelf te bewonderen.