Een film over het maken van de Oxford English Dictionary. Is dat interessant? De makers van The Professor and the Madman doen een dappere poging. We bevinden ons ergens midden negentiende eeuw. De getraumatiseerde veteraan William Chestor Minor schiet de echtgenoot van Eliza Merrett dood en wordt opgesloten in het gesticht. Directeur Richard Brayn ziet in de paranoïde William een uitstekend proefkonijn voor onconventionele behandelingsmethoden. Op datzelfde moment meldt professor James Murray zich bij Oxford. De beroemde universiteit wil een allesomvattend woordenboek maken om zo de Engelse taal vast te leggen.
Naast het culturele en historische belang, zien de hoge heren ook geldtekens. Die woordenboeken kunnen immers voor een mooie prijs worden verkocht. James is door zijn “selfmade” achtergrond niet de kandidaat die ze voor ogen hebben. Na enig aandringen mag hij het project alsnog leiden.
Zijn manier van woorden verzamelen is zowel simpel als complex. Hij doet een beroep op het volk om woorden op te sturen. Toevallig krijgt ook William de oproep te zien. Alsof het zijn levenstaak betreft stort hij zich op het verzamelen en weet in korte tijd een flink archief aan te leggen. Je zou zeggen dat met deze twee kleurrijke personages de film wel vol zit. De makers willen echter nog meer. William wil dolgraag dat Eliza hem zijn brute moord vergeeft, James worstelt met de balans tussen werk en familie. De duistere praktijken van Richard moeten onder de aandacht gebracht en vanzelfsprekend wordt elk stapje van het woordenboek in wording gevolgd.The Professor and the Madman voelt net zo ambitieus als het woordenboekproject, een Toren van Pisa die elk moment kan omkukelen.
Er gebeurt wel erg veel in termen van plot. The Professor and the Madman voelt net zo ambitieus als het woordenboekproject, een Toren van Pisa die elk moment kan omkukelen. Regisseur Farhad Safinia houdt het nog overzichtelijk, maar moet vaak schakelen tussen de verhaallijnen, waardoor alles vlak en gehaast lijkt. Zo heb ik moeite met de opbloeiende romance tussen Eliza en William en is het verlossingsverhaal van William erg gekunsteld. Het zijn heel ander plotjes die vooral afleiden van de rode draad. Wat heeft het nou te maken met het megalomane woordenproject?
Over afleiden gesproken, Sean Penn staat zeker in het begin ergerlijk te schmieren als de zieke William. Hij wil zo graag duidelijk maken hoe gestoord dit personage is, dat hij er een lachwekkend toneelstukje van maakt. Mel Gibson geeft hem gelukkig meer ingehouden tegenspel. Net als Natalie Dormer trouwens, in de rol van Eliza. Al blijft de romantische vonk tussen haar en Penn uit. The Professor and the Madman is aardig voor een cruciale kijk in de geschiedenis van het Engelse woord. Daar houdt het ook wel mee op.
Farhad Safinia/Mel Gibson en Sean Penn