Na Inland Empire heeft David Lynch zich vooral beziggehouden met Transcendentale Meditatie. Ik heb hem, via satallietverbinding, nog mogen spreken op de VU, toen hij zijn geliefde meditatietechniek promootte. Erg fijn, dat hij op die manier vrede en zo wil verspreiden. Maar Lynch blijft voor mij toch echt de regisseur via wie ik kennis maakte met het surrealisme. Ik hoopte dan ook stiekem dat er meer filmisch werk van hem zou komen. De terugkeer van Twin Peaks was een goed begin. Nu staat op Netflix What Did Jack Do?, een korte film waarin Lynch een aap ondervraagt. Die aap praat uiteraard terug.
Zeventien minuten lang spreken ze elkaar met dialogen die vol zitten met clichés uit detectivefilms. Lynch moet de koelbloedige agent voorstellen. Maar omdat hij zo’n staccato manier van praten heeft, krijgen de dialogen een heel andere lading. Er is niets koelbloedigs aan. Het is eerder absurd. Komisch.
Net als Lynch’ “personage” nooit in de buurt komt van een serieuze agent, is het erg lastig een aap als moordverdachte te beschouwen. Zijn stem is ingesproken door Jack Cruz, met speciale effecten wordt zijn mond bewogen. Bij alles wat hij zegt blijft het aapje zichtbaar op zijn hoede (zou ik ook doen, je weet nooit wat er gebeurt in een film van Lynch), waardoor een merkwaardige mix van vertedering en behoedzaamheid ontstaat.[epq-quote align=”align-left”]Het gaat helemaal nergens over.[/epq-quote]
Het blijft altijd wel gissen wat Lynch met zijn werk bedoeld (probeer Eraserhead maar eens te doorgronden), hier heb ik het idee dat hij gewoon wat lol wil hebben. Niets voor niets is What Did Jack Do? uitgebracht op zijn vierenzeventigste verjaardag. Het gaat helemaal nergens over. Ze spreken ook nog eens langs elkaar heen, vloeken en dagen elkaar uit. Op het eind zingt het aapje zelfs nog een liedje over de liefde en wandelt er een kip langs. Ook Lynch’ echtgenote, Emily Stofle, maakt haar opwachting als serveerster.
Voor Lynchiaanse begrippen is What Did Jack Do? een tikje kolderiek. Ik denk ook dat dat de bedoeling is. Maar toch zit ik een beetje met gemengde gevoelens. Is dit überhaupt een oprecht project geweest? Of zouden we niets hebben gemist als What Did Jack Do? nooit was gerealiseerd? Ik vond het wel leuk om naar te kijken, ik miste alsnog de diepere laag, de onderstroom van verborgen verlangens en angsten die Lynch’ films kenmerken. Al moet ik toegeven dat de liefde van het aapje voor de kip nog wel aandoenlijk is.
Geen trailer. Wel het liedje van de aap.
David Lynch/David Lynch en Jack Cruz