Nadat Parasite mij zowat uit mijn bioscoopstoel had geblazen, wilde ik meer werk zien van Bong Joon Ho. Okja staat op Netflix, dus die keuze was snel gemaakt. Een groot bedrijf specialiseert zich in het fokken van gigavarkens. Het kost jaren tijd om zo’n gigantisch beest te krijgen, en dus worden de varkens over verschillende boeren verspreid. De boer die in tien jaar tijd het grootste varken weet te produceren, wint. Wat, precies? Roem. En het varken? Dat gaat weer terug naar het bedrijf. Alleen in stukken gesneden, op borden geserveerde varkens brengen geld op. Maar het grootste varken is de beste vriend van Mija, de heldin van het verhaal.
Zij noemt het varken Okja, en trekt er al tien jaar mee op. Ze is dus absoluut niet van plan haar varken zomaar aan de slachterij af te staan. Als het bedrijf het varken alsnog inpikt, gaat Mija op een epische reddingstocht. Ze komt daarbij een bekend presentator van een populair dierenprogramma tegen, en een groep die het bedrijf ten gronde wil richten.
Het begin is nog komisch – ik zou haast zeggen aandoenlijk – maar Ho is er een meester in om tegelijkertijd verschillende registers open te trekken. In één scène kan de toon gerust veranderen van komisch naar horror naar ontroering, om weer terug te komen bij het komische. Tegen het eind had ik het idee naar wel honderd verschillende films te hebben gekeken. Wel maakt hij dat de overkoepelende toon van Okja gaandeweg donkerder wordt.[epq-quote align=”align-left”]Mocht je een vleeseter zijn, dan zal Okja je overtuigen om het vlees voortaan te laten staan.[/epq-quote]
Okja is net zo ontregelend en toch weer logisch als Parasite, ik vond hem niet net zo sterk. Het is een lange zit en Ho houdt ditmaal minder strak de teugels vast. Bij Parasite had ik het gevoel dat waar Ho ook naartoe stuurde, de film klopte. Bij Okja vroeg ik mij bij bepaalde scènes (zeker in het begin) af of ze echt noodzakelijk waren. Ik begrijp dat Ho de relatie tussen Mija en het reusachtige varken wil belichten, het voelt toch onnodig meanderend. Het duurt ook even voor de plot echt duidelijk wordt, waardoor ik niet helemaal wist waar Ho nou naartoe wilde.
Dit neemt niet weg dat dit ook weer een bijzondere film is, met prachtig acteerwerk van de cast. Met name Tilda Swinton, Giancarlo Esposito en Jake Gyllenhaal vallen op. En Okja komt ook echt binnen. Als het computer gegenereerde varken geen mededogen oproept, dan toch zeker een intiem, hartverscheurend moment tijdens de donkere finale. Mocht je een vleeseter zijn, dan zal Okja je overtuigen om het vlees voortaan te laten staan. In ieder geval het varkensvlees.
Bong Joon Hoo/Seo-hyu Ahn en Tilda Swinton