Takashi Miike is een van de meer markante filmmakers, een regisseur die niet terugdeinst voor controversiële thema’s. Zijn werken variëren van subtiel tot grotesk en hij heeft in haast elk genre wel wat geschoten. Met Visitor Q combineert hij donkere humor met een onopgesmukte visuele stijl. Een familie die kniediep in de problemen zit (denk aan incest, verslaving, mishandeling) krijgt bezoek van een vreemdeling die zijn “hulp” aanbiedt. Wie deze vreemdeling is blijft een mysterie. Hij komt op een dag mee met de vader des huizes die aankondigt dat de man bij ze komt slapen.
Iedereen gaat er schouderophalend mee akkoord. De moeder is verslaafd en heeft seks om zo geld te krijgen voor drugs. De zoon wordt gepest en reageert zich af op zijn moeder. De dochter verdient bij als prostituee en verleidt haar vader voor een beurt. De vader is documentairemaker die tijdens een opname is verkracht door een groep jongens.
Dit zijn de perfecte ingrediënten voor een luguber drama. Visitor Q heeft zijn momenten, ik kan niet zeggen dat deze titel mij echt is bijgebleven. Al vanaf het begin heb ik er zoveel moeite mee de personages uit elkaar te houden en het verhaal te volgen, dat ik mij vooral afvraag wáár ik naar kijk. Als de vader in de eerste scène seks heeft, ga ik er vanuit dat het zijn dochter is, omdat dit wordt aangegeven in de plotbeschrijving. Waarom wordt verder niet over haar gesproken? De moeder en zoon lijken door hun korte kapsels sterk op elkaar en achteraf besef ik wie wie is.
De visuele aanpak is dan weer een stuk interessanter. De intieme, sobere beelden geven Visitor Q het gevoel van een verknipte familiedocumentaire. Gezien de ontwikkelingen van de plot is dat ook zo. De wanhopige vader besluit zijn kinderen en vrouw als onderwerp te nemen voor een documentaire over geweld en seks onder de Japanse jeugd. Of hij met het uiteindelijke resultaat kijkcijfers gaat scoren is twijfelachtig (of dit überhaupt kan worden uitgezonden op tv is al twijfelachtig), ironisch genoeg brengt het de familie wel bij elkaar.
Als ik een titel van Miike kijk verwacht ik op zijn minst geshokeerd te worden. Visitor Q weet wel een lekker ranzig sfeertje op te roepen. De finale kent een prachtig eindshot waarmee Miike in ieder geval zijn tong uitsteekt naar het publiek. Maar dit is allerminst de beste of heftigste film die Miike heeft gedraaid. Doe mij dan maar toch het cartooneske geweld van Ichi the Killer.
Takashi Miike/Ken’ichi Endo en Kazushi Watanabe