De eerste keer dat ik El Topo zag was ik erg onder de indruk van de hallucinaire trip die Alejandro Jodorowsky (schrijver/regisseur/hoofdrolspeler/zelfverklaard messias) had neergezet. Hoewel ik nog steeds bewondering heb voor deze psychedelische western, moet ik toegeven dat ik niet meer zo verschrikkelijk enthousiast ben. En dat terwijl deze titel een cultklassieker is en medeverantwoordelijk voor de geboorte van de nachtfilm. Eigenlijk bestaat El Topo uit twee delen: eerst is er de enigmatische El Topo die met zijn zoontje door de woestijn trekt.

Hij komt langs een dorp waar een bloedbad is aangericht, heeft een vuurgevecht met de daders en ontmoet daarna verschillende figuren die hem begeleiden op een spirituele reis. Dit deel is overladen met symbolische beelden en het is nogal een klus mee te gaan in de onderneming van El Topo. En dan is er het tweede deel, waarin hij zichzelf de rol van messias over een groep verstotene geeft. Deze figuren zijn door incest vervormd, kreupel, hebben dwerggroei, zijn schepsels die het daglicht niet kunnen verdragen. Er is een dorp in de buurt waar donkere mannen als slaven dienen en Kerkgangers een soort russisch roulette spelen om zo hun loyaliteit aan God te bewijzen.

Men liep niet direct warm voor deze ongrijpbare en ondefinieerbare titel. El Topo werd dan ook, net als bijvoorbeeld Eraserhead en The Rocky Horror Picture Show, verbannen naar de nachtvoorstellingen. Het was tijdens die tijdstippen dat de film alsnog een publiek wist te vinden en uitgroeide tot een cultklassieker. Het betekende voor Jodorwosky zijn doorbraak als excentriek filmer en staat sindsdien bekend als culticoon.

de zoon van el topo wordt gespeeld door brontis jodorowsky, de echte zoon van alejandro

Ik kan El Topo nog steeds waarderen om de unieke sfeer die Jodorowsky weet neer te zetten, wat toch knaagt is de rol die Jodorowsky zichzelf geeft. Hij declareert zich tot een God, tot de revolverheld die de vrouw verkracht omdat ze zo frigide is. In The Holy Mountain is hij ook niet bescheiden en is het verhal zo goed als onnavolgbaar, daarin omringd hij zich nog met andere personages. De hele cast vormt een spiritueel geheel en zijn met zijn allen op zoek naar verlichting. Die titel voelt integer, als een samenhangend geheel. El Topo is eerder een botsing van twee verschillende werelden, met als enige leidraad een vader-zoonrelatie. Visueel is El Topo nog steeds een overrompelende ervaring (die scène in het dorp kan zo de boeken in als een westernhorror) en Jodorowsky zal ongetwijfeld diepzinnige dingen zeggen, inhoudelijk zwalkt het te veel.

Alejandro Jodorowsky/Alejandro Jodorowsky en Brontis Jodorowsky