Alex Gibney heeft met zijn documentaire Going Clear: Scientology & the Prison of Believe een enorme gok genomen. Iedereen die het waagt expliciet kritiek te geven op het krankzinnige nalatenschap van L.R. Hubbard kan rekenen op reprimandes. Toch is het Gibney gelukt mensen voor de camera te krijgen en een naargeestige documentaire in elkaar te draaien. Ik wist al dat Scientology er bijzondere “filosofieën” op na houdt. Een aflevering van South Park (let op dit zijn vier korte delen) leerde mij dat het gedachtegoed van deze cult… eh… om Paul Haggis te citeren, “what the fuck are you talking about?”

Hubbard begon als veelschrijver met een stevige verbeeldingskracht en produceerde een recordaantal pulpromans. Eén van deze boeken was “Dianetics”, waarin hij beweerde dat iedereen tot alles toe in staat was. Door middel van een vage manier om je gedachteactiviteit te meten (Auditing), is het mogelijk je geest te reinigen van negatieve gedachtes en zo een soort hogere bewustzijnstatus te verkrijgen. Of zoiets. Het boek werd eerst een bestseller, daarna zakte de interesse bij het publiek weg. Tot Hubbard op het geniale idee kwam zijn Dianetics op meer gestructureerde wijze uit te werken. Ziedaar de geboorte van Scientology. Een makkelijke manier om geld te verdienen en macht te krijgen.

De sprekers in de documentaire, onder andere filmmaker Paul Haggis en acteur Jason Beghe, vertellen hoe zij bij Scientology zijn aangekomen. En waarom ze weggingen. Er was de belofte om een beter leven te leiden en van de wereld een mooiere plaats te maken. Ik kan mij goed voorstellen dat als je jong en zoekende bent dergelijke beloftes verleidelijk zijn. Maar de gevolgen zijn een nachtmerrie. Hoe meer leden zich aansluiten bij Scientology, hoe populairder deze beweging wordt en hoe verder de grijpgrage handen van Hubbard reiken. Hij wil meer. Meer geld. Meer macht. Meer erkenning. Na zijn overlijden wordt het stokje overgenomen door David Miscavige. Hij is een megalomane tiran die nog meer wil en de leden onder druk zet om eigen doelen te verwezenlijken. Iedereen beschouwt hem als de grote leider. Er is mishandeling gaande, kinderen die in de “Kerk” worden geboren worden gescheiden van hun ouders en medewerkers van de Sea Org moeten voor minder dan een hongerloon keihard werken.

scientology heeft een reputatie als het gaat om het tot zwijgen brengen van critici. ik ben benieuwd hoe lang deze recensie zal blijven staan en wat voor reacties er gaan volgen

Kijk nou eens naar de scènes waarin Miscavige een gigantisch podium oploopt en Tom Cruise de hand schudt. De zaal is gevuld met symboliek van Scientology. Naast het podium hangt een reusachtig portret van Hubbard dat wordt vereerd alsof het de beeltenis van God zelf is. Waag het niet één kwaad woord over Hubbard of Scientology uit te spreken. Dat noem ik geen wereldverbetering. Dat is een cult.

Alex Gibney/Paul Haggis en Jason Beghe