Dit weekend heb ik voor de eerste keer een dag overgeslagen met recenseren. Het moest natuurlijk eens gebeuren. Elke dag een filmrecensie die ook nog een beetje kwaliteit heeft is veel. Erg veel. Ik heb nu volgens mij een kleine tweehonderd recensies eruit geknald sinds ik februari dit jaar begon en dat is een aantal om tevreden over te zijn. De Schrijversvakschool gaat ook weer beginnen, dus moeten mijn prioriteiten worden bijgesteld. Ik blijf nog recenseren, het dagelijkse ritme ga ik niet meer redden. 

Aapjes kijken dit keer met Planet of the Apes, een titel die ook wordt genoemd in MYMSBYD. En terecht. Voor een film uit het eind van de jaren zestig voelt de film nog vrij fris. Zelfs de apen zien er nu nog overtuigend uit. Het verhaal is geïnspireerd op de roman van Pierre Boulle en die dateert alweer uit 1963. Een man komt terecht op een planeet die bevolkt wordt door apen die op mensen jagen en moet zien te overleven. De makers kregen een flinke uitdaging voor de kiezen: hoe in godsnaam de apen geloofwaardig voor de camera te krijgen, zonder dat het lachwekkend wordt? John Chambers slaagde erin de acteurs te laten verdwijnen onder lagen make-up en zo een heuse apenwereld tevoorschijn te toveren.

Maar Planet of the Apes is meer dan alleen acteurs geschminkt als apen. De wijze waarop met mensen wordt omgegaan – opgejaagd en in kooien gedumpt voor wetenschappelijk onderzoek – is felle maatschappijkritiek. Ook wordt er commentaar gegeven op de Bijbel. Dr. Zaius houdt krampachtig vast aan eeuwenoude rollen die zijn volgeschreven met psalmen, waarin de totstandkoming van de wereld wordt verhaald. Elk stuk bewijs die deze rollen tegenspreken worden fel van tafel geveegd. Het is zoals de rollen het zeggen en niet anders.

Als de grote plottwist voorbijkomt wordt niet alleen het verhaal in een ander perspectief geplaatst, maar ook de motivaties van de leiders. Is Zaius terecht al die tijd zo koppig geweest? Is wat hij heeft gedaan puur slecht, of schuilt er toch iets van wijsheid in? Voer voor discussie.

Planet of the Apes kreeg vervolgen, een tv-serie, een remake uit handen van Tim Burton en recentelijk nog een herstart in de vorm van een trilogie. Het origineel blijft natuurlijk het best. Al is het maar om te bewijzen dat een sciencefictionfilm ook prima zonder groene schermen en digitale effecten kan worden gemaakt.

Frankin J. Schaffner/Charlton Heston en Linda Harrison