Ik kan erg kan genieten van de films van Dick Maas. De Flodderfilms, Quiz, Moordwijven, Prooi, allemaal bevatten ze die eigenzinnige mix van (botte) humor, geweld en actie. Heerlijke popcornfilms zoals alleen Maas ze kan maken. Zijn debuut De Lift heb ik jaren geleden eens gezien. De film werd op tv uitgezonden, met een VHS band had ik hem opgenomen. Er ontbrak alleen een stuk omdat er tijdens het opnemen iets was misgegaan. Ik heb de DVD al een tijdje in huis, tijd dus om hem opnieuw te kijken. De signatuur van Maas is zeker aanwezig, toch verschilt De Lift met het rest van zijn oeuvre. Er heerst een vrij serieuze toon. Ik weet dat dit een nederhorror moet zijn, wellicht dat die vette knipoog dan ongepast voelt. Als je dat te veel toepast heb je al snel kans op een horrorparodie. En dat terwijl het gegeven toch vrij absurd is.

Een lift die geheel op eigen houtje opereert en gruwelijke ongelukken veroorzaakt. Felix, een liftmonteur, begrijpt niet wat er aan de hand is. Hij raakt gefascineerd door de lift en gaat op onderzoek uit. Hij krijgt (ongevraagd) hulp van journaliste Mieke en stuit op een bizar geheim.

In al zijn serieusheid heeft De Lift het sfeertje van een uitgerekte detectiveaflevering. De plot is het belangrijkste en Maas leeft zich met sardonisch plezier uit. Personages komen met hun hoofd tussen de deuren, de ventilatie wordt uitgeschakeld, de deuren gaan open terwijl de lift niet is gearriveerd waardoor iemand in de liftschacht valt… De personages krijgen minder prioriteit. Slecht is slecht, goed is goed, van diepgang is geen sprake. Felix is het hoofdpersonage, hij maakt nauwelijks een ontwikkeling door. Hij krijgt te maken met een huwelijkscrisis door een ongelukkig misverstand, maar dit verhaallijntje wappert er wat ongelukkig bij.

Er zijn twee scènes die de meesterschap van Maas aantonen. De eerste is als een klein meisje naar de drie bloedorde liftdeuren staart. Wanneer de ene deur opengaat rent ze er naartoe, dan gaat die deur dicht en gaat een andere open. Maas weet zo de spanning voortreffelijk op te bouwen. Wat gaat er gebeuren? Slaat de lift toe of is dit alleen een spelletje? In de tweede scène gaat Felix de strijd met de lift aan. Maas weet de metalen bak zo in beeld te brengen dat het verandert naar een bloeddorstig monster. Hij laat buiten het gebouw de bliksem donderen voor extra horroreffect. De kijker gaat naar het puntje van zijn stoel. Hoe gaat dit aflopen?

Het zijn deze twee scènes waarin Maas bewijst talent te hebben voor het filmvak. Een talent dat in latere werken nog meer tot uiting zou komen. Met een knipoog.

Dick Maas/Huub Stapel en Willeke van Ammelrooy