Geachte heer van Koningsbrugge,

mag ik trouwens Jeroen zeggen? Ik heb geleerd “u” te zeggen tegen mensen die ik niet ken en die ouder zijn dan ik, maar om de hele tijd “u” te zeggen in een recensie… “Je” is directer, niet zo omslachtig. Ik weet dat er zat schrijvers zijn die een voorkeur hebben voor taal met een omweg, maar ik hou van helderheid. Scherpte. En als ik dan gewoon Jeroen kan zeggen en “je”, dan komt het net wat helderder over in stijl.

Ik hou het wel op je.

In 2015 kwam er een film uit. De Surprise. Geregisseerd door Mike van Diem. Jij speelde samen met Georgina Verbaan de hoofdrol. De trailer zag er goed uit, toch heb ik nooit de moeite genomen de film te kijken. Je bent op zoveel kanalen te zien dat er een Jeroen-moeheid was opgetreden. Grappig genoeg kwam ik veel later dit bericht tegen. Je was vrij ontstemd dat je niet eens was genomineerd voor een Gouden Kalf.

Dankzij Netflix kan ik de film op mijn Ipad kijken. In het begin zie ik dat De Surprise is gebaseerd op een kort verhaal van Belcampo. Mijn vader heeft een verhalenbundel van hem en ik hou van zijn magisch-realistische thema’s. Het betekent ook dat de lat hoog wordt gelegd. En dan heb ik het nog niet gehad over de rest van de cast. Jan Decleir. Pierre Bokma. Ik heb Bokma op tv en in films gezien en die man heeft een acteursuitstraling om “U” tegen te zeggen. Decleir heb ik gezien op de set van Nova Zembla en ook hij heeft een stevig charisma.

Ik ken jou niet persoonlijk Jeroen, wel kom jij in deze film totaal anders over dan bijvoorbeeld in Draadstaal of Smeris. In De Surprise ben je introvert. Verdwaasd. Als een Kafkaësk personage dat ronddoolt in een kale wereld. Ik zeg “kaal”, omdat de film sterk is gestileerd. Elk shot is strak gecomponeerd. Er is nauwelijks sprake van spontaniteit. Het draagt bij aan een heerlijk vervreemdende, dromerige sfeer.

Het verhaal, tja… Man wil dood omdat hij niks voelt, komt vrouw tegen, voelt weer wat, wil niet meer dood. Als we de surrealistische elementen buiten beschouwing laten, is dat toch waar het op neerkomt. Het is niet het origineelste idee ooit, laten we het daarop houden. Wel valt alles lekker in elkaar. Een superstrak plot waarin elk deeltje in elkaar grijpt als een zwitsers uurwerk. Ik heb geen idee of dit beeld past in de context, ik vond het wel een mooie metafoor. Ook al is die niet al te origineel.

Maar Jeroen, ik dwaal af. Ik moet terugkomen op de reden dat ik deze brief schrijf. Jouw acteerkunsten in deze film. Als personage Jacob ben je net een klein kind dat zich geen raad weet met de wereld om zich heen. Elk woord wat je uitspreekt is statig, afgerond, duidelijk. Als een toneeltekst die zo helder mogelijk moet worden uitgesproken. Je gebaren zijn doelgericht, precies. En zodra je in beeld komt, of je nu naast Bokma of Decleir staat, is jouw aanwezigheid net zo sterk. Je bent er. Je staat er. De transformatie, waarin je laat zien eindelijk je emoties te kunnen uiten, overtuigt mij ook.

Ongewacht de film zelf, Jeroen, vind ik dat je een sterke prestatie hebt neergezet als acteur. En dat je op zijn minst een nominatie hebt verdiend voor die Gouden Kalf. Je bent meer dan een typetje of spelletjesleider. Je bent ook gewoon een goed acteur.

Groet,

De Filmjunk

6-7-2017/Mike van Diem/Jeroen van Koningsbrugge en Georgina Verbaan